هزینه ثبت شکایت در سامانه ثنا

هزینه ثبت شکایت در سامانه ثنا به طور مستقیم وجود ندارد، اما برای آغاز فرآیند قضایی از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و بهره مندی از خدمات سامانه ثنا، باید هزینه هایی شامل تعرفه خدمات دفاتر و هزینه دادرسی را پرداخت کنید. این هزینه ها در سال ۱۴۰۴ بر اساس نوع شکایت (کیفری یا حقوقی)، خواسته پرونده و خدمات دریافتی متغیر است.

در فرآیند دادرسی نوین ایران، سامانه ثنا و دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نقش کلیدی ایفا می کنند. آشنایی با هزینه های مرتبط با ثبت انواع شکایت، از جمله شکواییه کیفری و دادخواست حقوقی، نه تنها به شفافیت مالی کمک می کند، بلکه آمادگی لازم را برای کاربران قبل از ورود به چرخه قضایی فراهم می آورد. این مقاله به صورت جامع و کاملاً به روز، تمامی جزئیات مربوط به و فرآیندهای مرتبط را برای سال ۱۴۰۴ تشریح می کند تا ابهامات مالی به حداقل برسد و افراد بتوانند با دیدی روشن تر، اقدامات قضایی خود را پیگیری کنند.

درک پیوند سامانه ثنا و دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در فرآیند شکایت

سامانه ثنا و دفاتر خدمات الکترونیک قضایی دو جزء جدایی ناپذیر در سیستم قضایی الکترونیک ایران هستند که هر کدام وظایف و خدمات خاص خود را ارائه می دهند. درک رابطه این دو نهاد برای هر فردی که قصد دارد شکایتی را در مراجع قضایی ثبت کند، ضروری است.

سامانه ثنا: هویت الکترونیک قضایی شما

سامانه ثنا (ثبت نام الکترونیک قضایی) یک بستر آنلاین است که قوه قضاییه برای ارائه خدمات قضایی به صورت الکترونیک راه اندازی کرده است. این سامانه هویت قضایی شما در فضای مجازی محسوب می شود و امکان دسترسی به خدمات متنوعی را فراهم می آورد.

کاربردهای اصلی سامانه ثنا شامل موارد زیر است:

• ثبت نام و احراز هویت الکترونیکی برای تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی.
• دریافت ابلاغیه های قضایی به صورت الکترونیکی، که جایگزین ابلاغ های کاغذی شده و سرعت و دقت را به طور چشمگیری افزایش داده است.
• پیگیری وضعیت پرونده های قضایی.
• ارسال لوایح و مکاتبات قضایی به دادگاه ها.
• اطلاع رسانی در مورد روند دادرسی.

بسیاری از افراد تصور می کنند ثبت شکایت مستقیماً در سامانه ثنا انجام می شود، اما این تصور دقیق نیست. ثبت نام در سامانه ثنا، گام اول و اجباری برای دسترسی به خدمات قضایی الکترونیک است، اما خود شکایت (شکواییه یا دادخواست) باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و ارسال شود. سامانه ثنا به عنوان ابزاری برای پیگیری و دریافت ابلاغیه های مرتبط با آن شکایت عمل می کند.

هزینه ثبت نام و احراز هویت اولیه در سامانه ثنا چقدر است؟

فرآیند ثبت نام اولیه در سامانه ثنا به طور کلی به دو روش انجام می شود: حضوری و غیرحضوری (آنلاین). در هر دو روش، هزینه ای برای احراز هویت دریافت می شود. این هزینه در سال ۱۴۰۴ برای تکمیل فرآیند احراز هویت ۱۰۵,۰۰۰ ریال (ده هزار و پانصد تومان) تعیین شده است. همچنین، خدماتی مانند ویرایش اطلاعات در سامانه ثنا یا تحویل رمز حساب کاربری نیز شامل تعرفه های جداگانه می شوند که در جدول تعرفه های دفاتر خدمات الکترونیک قضایی قابل مشاهده است.

دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: نقطه آغاز ثبت شکایت

دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مراکزی خصوصی هستند که با مجوز و نظارت قوه قضاییه، به عنوان واسطه بین مردم و دادگاه ها عمل می کنند. وظیفه اصلی این دفاتر، تسهیل فرآیند آغاز و پیگیری امور قضایی است. هر شهروندی که قصد طرح شکایت، تقدیم دادخواست، یا ارائه هر نوع درخواست قضایی را دارد، ابتدا باید به این دفاتر مراجعه کند.

اهمیت مراجعه به این دفاتر در فرآیند ثبت شکایت به دلایل زیر است:

• تنظیم صحیح اوراق قضایی: کارشناسان حقوقی مستقر در این دفاتر، شکواییه یا دادخواست را بر اساس فرمت های استاندارد قضایی و با رعایت نکات حقوقی تنظیم می کنند. این امر از رد شدن پرونده به دلیل نقایص شکلی جلوگیری می کند.
• اسکن و پیوست مدارک: تمامی مدارک و مستندات مربوط به شکایت، توسط دفتر اسکن شده و به صورت الکترونیکی به پرونده پیوست می شوند.
• ارسال به مرجع قضایی: پس از تنظیم و تأیید نهایی، شکایت به صورت الکترونیکی به دادگاه یا دادسرای مربوطه ارسال می شود.
• مشاوره اولیه: دفاتر خدمات الکترونیک قضایی معمولاً مشاوره اولیه در خصوص نوع شکایت و مدارک لازم را ارائه می دهند.

بنابراین، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نقطه آغازین برای ثبت رسمی شکایت هستند و نقش حیاتی در اتصال شهروندان به سیستم قضایی الکترونیکی ایفا می کنند. هزینه های خدمات این دفاتر به صورت جداگانه از هزینه دادرسی دریافت می شود.

جزئیات هزینه های ثبت شکایت در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی (تعرفه ۱۴۰۴)

هزینه هایی که باید در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی پرداخت شود، شامل تعرفه هایی برای خدمات مختلف است. این تعرفه ها هر ساله توسط کانون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تعیین و ابلاغ می شود و برای سال ۱۴۰۴ نیز نرخ های جدیدی اعلام شده است.

تفکیک هزینه های اصلی بر اساس نوع شکایت

هزینه های اصلی ثبت شکایت در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بر اساس ماهیت شکایت (کیفری یا حقوقی) متفاوت است:

الف) هزینه تنظیم و ثبت شکواییه (شکایات کیفری):

شکایات کیفری به جرایمی مربوط می شوند که دارای جنبه عمومی بوده و نظم جامعه را مختل می کنند. تنظیم و ثبت شکواییه برای این دسته از جرایم در دفاتر خدمات قضایی مستلزم پرداخت هزینه ای ثابت است. این هزینه در سال ۱۴۰۴ برای هر مورد شکواییه یا اعلام جرم ۱,۰۴۰,۰۰۰ ریال (صد و چهار هزار تومان) تعیین شده است. این مبلغ صرفاً برای خدمت تنظیم و ارسال اولیه شکواییه است و شامل هزینه های جانبی مانند افزودن پیوست یا تایپ مدارک نمی شود.

ب) هزینه تنظیم و ثبت دادخواست (دعاوی حقوقی):

دعاوی حقوقی به اختلافاتی میان افراد مربوط می شود که جنبه مالی یا غیرمالی دارند و در دادگاه های حقوقی مورد رسیدگی قرار می گیرند. هزینه تنظیم و ثبت دادخواست نیز همانند شکواییه، مبلغ ثابتی است که در سال ۱۴۰۴ برای هر دادخواست بدوی، اعتراضی یا درخواست مربوط به پرونده های قضایی ۱,۰۴۰,۰۰۰ ریال (صد و چهار هزار تومان) می باشد. علاوه بر این، بسته به نوع دادخواست، ممکن است مبالغ دیگری نیز به عنوان هزینه دادرسی (که در بخش بعدی توضیح داده می شود) به این مبلغ اضافه شود.

هزینه های جانبی و تکمیلی در دفاتر

علاوه بر هزینه های اصلی تنظیم و ثبت شکواییه یا دادخواست، ممکن است نیاز به پرداخت هزینه های جانبی و تکمیلی نیز باشد که در جدول تعرفه ها به تفصیل ذکر شده اند:

• هزینه افزودن پیوست (به ازای هر صفحه): اگر مدارک شما نیاز به اسکن و پیوست به پرونده داشته باشند، برای هر صفحه ۹۵,۰۰۰ ریال (نه هزار و پانصد تومان) دریافت می شود.
• هزینه تایپ (در صورت نیاز به تایپ مدارک توسط دفتر): در صورتی که نیاز به تایپ مدارک یا متن توسط کارشناسان دفتر باشد، برای هر صفحه ۲۸۵,۰۰۰ ریال (بیست و هشت هزار و پانصد تومان) دریافت می شود.
• هزینه های مربوط به خدمات ثنا: برخی خدمات مربوط به سامانه ثنا که در دفاتر ارائه می شوند، نیز شامل هزینه هستند. این خدمات می توانند شامل ویرایش اطلاعات در سامانه ثنا (۲۰۰,۰۰۰ ریال)، بازیابی رمز عبور (تحویل رمز حساب کاربری: ۷۵۰,۰۰۰ ریال)، یا تکمیل فرآیند احراز هویت (۱۰۵,۰۰۰ ریال) باشند.

جدول جامع تعرفه خدمات دفاتر الکترونیک قضایی ۱۴۰۴

برای سهولت و شفافیت، در جدول زیر تمامی خدمات کلیدی مرتبط با آغاز پرونده و نگهداری حساب ثنا، به همراه تعرفه آن ها در سال ۱۴۰۴ آورده شده است. لازم به ذکر است که این تعرفه ها ممکن است با جزئیات بیشتر در بخشنامه های رسمی کانون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی منتشر شود و همیشه برای اطمینان باید آخرین بخشنامه ها را بررسی کرد.

ردیف	عنوان خدمت	تعرفه سال ۱۴۰۴ (ریال)	توضیحات/کاربرد
۱	تنظیم اظهارنامه	۸۵۰,۰۰۰	برای ارسال قانونی اخطار یا اعلام خواسته به طرف مقابل
۲	تنظیم شکایت/اعلام جرم/دادخواست/درخواست بدوی و اعتراضی	۱,۰۴۰,۰۰۰	شامل ثبت شکواییه، دادخواست های بدوی، تجدیدنظر و سایر درخواست ها
۳	تنظیم واخواست سند تجاری	۶۸۰,۰۰۰	برای اعتراض قانونی به عدم پرداخت اسناد تجاری مانند چک و سفته
۴	ثبت قرارداد و اعطای وکالت	۶۸۰,۰۰۰	ثبت رسمی قراردادهای حقوقی و وکالت نامه ها
۵	تنظیم و ثبت لایحه/اعلام نظر کارشناسی	۸۵۰,۰۰۰	ارسال دفاعیات یا نظرات تخصصی به دادگاه
۶	ثبت اطلاعات و ارائه شناسه قضایی	۴۵۰,۰۰۰	ایجاد پروفایل اولیه و دریافت شناسه یکتا برای پیگیری پرونده
۷	افزودن اطلاعات افراد ذی سمت به پرونده و اظهارنامه	۹۵,۰۰۰	افزودن مشخصات افراد مرتبط با پرونده یا اظهارنامه
۸	افزودن پیوست (هر صفحه)	۹۵,۰۰۰	اسکن و الحاق هر صفحه مدرک به پرونده
۹	تایپ هر صفحه	۲۸۵,۰۰۰	خدمات تایپ متون و مدارک توسط دفتر
۱۰	پرداخت الکترونیکی درآمدهای عمومی و سپرده ها	۱۰۰,۰۰۰	انجام پرداخت های مربوط به هزینه های دولتی یا سپرده های قضایی
۱۱	چاپ و تحویل فیزیکی اوراق قضایی	۷۵,۰۰۰	چاپ کپی فیزیکی ابلاغیه ها یا سایر اوراق
۱۲	پیگیری اظهارنامه/دادخواست	۱۰۰,۰۰۰	استعلام وضعیت اظهارنامه یا دادخواست ثبت شده
۱۳	اطلاع رسانی وضعیت پرونده	۱۰۰,۰۰۰	دریافت اطلاعات لحظه ای در مورد روند پرونده
۱۴	ویرایش اطلاعات در سامانه ثنا	۲۰۰,۰۰۰	تغییر یا به روزرسانی اطلاعات ثبت شده در ثنا
۱۵	ورود به سامانه ابلاغ و رؤیت آن	۱۰۰,۰۰۰	دسترسی و مشاهده ابلاغیه های الکترونیکی
۱۶	تحویل رمز حساب کاربری	۷۵۰,۰۰۰	بازیابی یا دریافت مجدد رمز عبور سامانه ثنا
۱۷	تقاضای گواهی عدم سوءپیشینه	۱۵۵,۰۰۰	درخواست گواهی رسمی مبنی بر عدم سابقه کیفری
۱۸	دریافت هزینه تمدید پروانه وکلا/کارشناسان	۱۰۰,۰۰۰	پرداخت هزینه تمدید پروانه شغلی
۱۹	اطلاع رسانی فرآیند دادرسی از طریق پیامک	بر اساس تعرفه اعلامی از نهادهای متولی	دریافت پیامک های اطلاع رسانی پرونده
۲۰	دریافت نوبت مراجعه به واحدهای قضایی	۶۰,۰۰۰	رزرو نوبت برای مراجعه حضوری به مراجع قضایی
۲۱	شرکت در جلسه تحقیق و رسیدگی الکترونیکی	ورودی ۲۰۰,۰۰۰ به ازای هر دقیقه ۳۴,۰۰۰	هزینه حضور در جلسات مجازی
۲۲	تکمیل فرآیند احراز هویت	۱۰۵,۰۰۰	تکمیل احراز هویت بیومتریک یا حضوری
۲۳	درخواست گواهی پیشینه محکومیت های مالی	۱۶۰,۰۰۰	درخواست گواهی مربوط به سوابق محکومیت های مالی
۲۴	ملاقات از راه دور خانواده زندانیان	ورودی ۲۰۰,۰۰۰ به ازای هر دقیقه ۳۴,۰۰۰	خدمات ملاقات مجازی با زندانیان
۲۵	تنظیم استشهادیه الکترونیک	۶۰۰,۰۰۰	ثبت و ارسال استشهادیه به صورت الکترونیکی
۲۶	ارائه خدمات مشورتی جهت طرح و پیگیری امور قضایی (حداکثر ۱۵ دقیقه)	۱,۳۲۵,۰۰۰	مشاوره حقوقی اولیه در دفتر خدمات
۲۷	ثبت اطلاعات و محاسبه ارزش منطقه ای ملک	۳۵۰,۰۰۰	ثبت مشخصات ملک و تعیین ارزش منطقه ای آن
۲۸	ثبت درخواست داوری	۷۴۵,۰۰۰	ثبت درخواست برای حل اختلاف از طریق داوری
۲۹	درخواست عفو و تخفیف و تبدیل مجازات	۱,۰۴۰,۰۰۰	درخواست رسمی برای عفو یا کاهش مجازات
۳۰	دادخواست ورود ثالث/جلب ثالث/اعاده دادرسی/تداخل شورای حل اختلاف	۱,۰۴۰,۰۰۰	ثبت انواع دادخواست های تکمیلی یا اعتراضی
۳۱	ثبت دعوای مراجع اختصاصی اداری و دیوان قضایی	۱,۰۴۰,۰۰۰	ثبت شکایات در دیوان عدالت اداری یا سایر مراجع اختصاصی
۳۲	ثبت اعتراض به آرای دادسرا، تجدیدنظرخواهی و اعاده دادرسی از آرای دادگاه های نظامی	۱,۰۴۰,۰۰۰	ثبت اعتراضات به آرای صادره از مراجع نظامی
۳۳	صدور گواهی انحصار وراثت	۱,۰۴۰,۰۰۰	درخواست و ثبت نهایی گواهی انحصار وراثت
۳۴	ثبت مفقودی چک، اسناد، مدارک و اموال منقول	۱,۰۴۰,۰۰۰	ثبت رسمی اعلام مفقودی برای جلوگیری از سوءاستفاده
۳۵	دریافت گواهی فوت از سازمان پزشکی قانونی	۲۰۵,۰۰۰	درخواست گواهی رسمی فوت
۳۶	درخواست اعتبارسنجی افراد	۲۰۵,۰۰۰	درخواست بررسی اعتبار مالی یا حقوقی افراد
۳۷	ثبت تقسیم سهم الارث سهام عدالت	۱,۲۸۵,۰۰۰	ثبت رسمی فرآیند تقسیم سهام عدالت وراث
۳۸	آماده سازی پیش نویس دادخواست/شکواییه/اعلام جرم/درخواست	۲,۰۲۵,۰۰۰	تهیه پیش نویس اولیه توسط کارشناس (خدمت تخصصی تر)
۳۹	تقاضای وثیقه گذار و کفیل	۸۵۰,۰۰۰	ثبت درخواست های مربوط به وثیقه و کفالت

هزینه های دادرسی: هزینه های جداگانه دادگاه

علاوه بر تعرفه های دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، که بابت خدماتی چون تنظیم و ارسال اوراق دریافت می شود، مبلغ دیگری تحت عنوان وجود دارد که مستقیماً به حساب قوه قضاییه واریز می گردد. این دو نوع هزینه ماهیت متفاوتی دارند و در مراحل مختلف رسیدگی قضایی دریافت می شوند.

تفاوت هزینه دادرسی و تعرفه دفاتر خدمات قضایی

بسیاری از افراد این دو نوع هزینه را با یکدیگر اشتباه می گیرند، در حالی که تفاوت های اساسی دارند:

1. تعرفه دفاتر خدمات قضایی: این هزینه بابت خدماتی است که دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ارائه می دهند، مانند تنظیم اوراق (شکواییه، دادخواست، لایحه)، اسکن مدارک، احراز هویت، و ارسال الکترونیکی پرونده به مراجع قضایی. این مبلغ مستقیماً به حساب دفتر واریز می شود.

2. هزینه دادرسی: این هزینه، که به آن نیز گفته می شود، مبلغی است که بابت رسیدگی قضایی به پرونده توسط دادگاه دریافت می گردد. این مبلغ بر اساس نوع دعوا (مالی یا غیرمالی) و ارزش خواسته (در دعاوی مالی) محاسبه شده و مستقیماً به حساب قوه قضاییه واریز می شود. بدون پرداخت این هزینه، دادگاه به پرونده رسیدگی نخواهد کرد.

بنابراین، برای ثبت یک شکایت یا دادخواست، ابتدا باید تعرفه خدمات دفتر را پرداخت کرده و سپس، در صورت نیاز (بویژه در دعاوی حقوقی)، هزینه دادرسی را نیز بپردازید.

نحوه محاسبه هزینه دادرسی

نحوه محاسبه هزینه دادرسی بسته به نوع دعوا (مالی یا غیرمالی) و مرحله دادرسی متفاوت است:

در دعاوی مالی (بر اساس مبلغ خواسته):

در دعاوی مالی، هزینه دادرسی به صورت درصدی از ارزش خواسته (مبلغی که خواهان از خوانده مطالبه می کند) محاسبه می شود. این درصد در مراحل مختلف دادرسی متفاوت است:

• مرحله بدوی: در مرحله نخستین رسیدگی (دادگاه بدوی)، هزینه دادرسی برای دعاوی مالی تا سقف ۲۰۰ میلیون ریال، ۲.۵ درصد ارزش خواسته و برای مازاد بر آن، ۳.۵ درصد ارزش خواسته است.

• مرحله تجدیدنظر: در مرحله تجدیدنظر، هزینه دادرسی ۴.۵ درصد ارزش خواسته است.

• مرحله فرجام خواهی: در دیوان عالی کشور، هزینه دادرسی ۵.۵ درصد ارزش خواسته تعیین می شود.

برای مثال، اگر خواسته یک پرونده حقوقی مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال باشد، نحوه محاسبه در مرحله بدوی به این صورت خواهد بود: (۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال × ۲.۵٪) + (۳۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال × ۳.۵٪).

در دعاوی غیرمالی (مبالغ ثابت):

در دعاوی غیرمالی که خواسته آن قابل تقویم به پول نباشد (مانند دعوای طلاق، الزام به تنظیم سند رسمی، تصرف عدوانی)، هزینه دادرسی مبلغی ثابت است که هر ساله توسط قوه قضاییه اعلام می شود. این مبالغ برای سال ۱۴۰۴ نیز به روزرسانی شده و معمولاً در حدود چند صد هزار ریال تا چند میلیون ریال بسته به نوع و اهمیت دعوا تعیین می گردد.

هزینه دادرسی در مراحل مختلف:

هزینه دادرسی در هر مرحله از دادرسی (بدوی، تجدیدنظر، فرجام خواهی) به صورت جداگانه و در زمان تقدیم درخواست یا اعتراض به آن مرحله، دریافت می شود. به این معنا که اگر پرونده ای از مرحله بدوی به تجدیدنظر برود، باید مجدداً هزینه دادرسی مرحله تجدیدنظر پرداخت شود.

شیوه پرداخت هزینه دادرسی

پرداخت هزینه های دادرسی به صورت الکترونیکی و از طریق درگاه های بانکی متصل به سامانه های قضایی امکان پذیر است. پس از تنظیم دادخواست یا شکواییه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، سیستمی برای پرداخت هزینه دادرسی به شما معرفی می شود.

مهلت پرداخت و عواقب عدم پرداخت: مهلت پرداخت هزینه دادرسی معمولاً همزمان با ثبت دادخواست یا شکواییه است. در دعاوی حقوقی، عدم پرداخت هزینه دادرسی در مهلت مقرر، ممکن است منجر به صدور قرار رد دادخواست و در نهایت، تضییع حقوق خواهان شود. در برخی موارد، دادگاه می تواند مهلت دیگری برای پرداخت تعیین کند، اما این موضوع قطعی نیست و خواهان باید از همان ابتدا آمادگی مالی لازم را داشته باشد.

آگاهی کامل از جزئیات و هزینه های دادرسی، نه تنها به افراد کمک می کند تا با آمادگی مالی بهتری وارد فرآیند قضایی شوند، بلکه از بروز تأخیر و مشکلات احتمالی در سیر پرونده نیز جلوگیری می کند.

تخفیف ها و معافیت های قانونی از پرداخت هزینه های ثبت شکایت و دادرسی

سیستم قضایی ایران، به منظور حمایت از اقشار خاص و افراد نیازمند، تمهیداتی را برای تخفیف یا معافیت از پرداخت هزینه های قضایی و تعرفه های دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در نظر گرفته است. این موارد شامل ایثارگران، خانواده شهدا، جانبازان و افراد معسر می شود.

معافیت ایثارگران، خانواده شهدا، جانبازان و آزادگان

یکی از مهم ترین موارد معافیت، مربوط به جامعه ایثارگری کشور است. بر اساس تفاهم نامه ای که بین بنیاد شهید و امور ایثارگران و قوه قضاییه منعقد شده، این عزیزان از پرداخت کلیه هزینه های مربوط به خدمات دفاتر الکترونیک قضایی معاف هستند.

جزئیات تفاهم نامه و شرایط مشمولیت:

• افراد مشمول: این معافیت شامل خانواده شهدا، جانبازان با حداقل ۲۵ درصد جانبازی و آزادگان می شود.
• خدمات رایگان: تمامی خدمات مرتبط با طرح شکایت، تقدیم دادخواست، یا هرگونه مراجعه به دستگاه قضایی از طریق دفاتر خدمات قضایی برای این افراد رایگان است.
• مدارک مورد نیاز: برای بهره مندی از این معافیت، ارائه کارت ایثارگری یا معرفی نامه رسمی از بنیاد شهید و امور ایثارگران الزامی است. دفاتر خدمات الکترونیک قضایی موظف به پذیرش این مدارک و ارائه خدمات بدون دریافت هزینه هستند.
• نحوه بهره مندی از خدمات: ایثارگران می توانند به صورت حضوری با ارائه مدارک به دفاتر خدمات قضایی مراجعه کرده و یا در صورت عدم توانایی در مراجعه حضوری (مانند مشکلات جسمی یا حرکتی)، با شماره ۱۴۷۰ تماس بگیرند تا خدمات مورد نیاز در محل سکونت یا مکان اعلامی دریافت شود. بنیاد شهید نیز متعهد به ارائه اطلاعات افراد تحت پوشش خود به دفاتر و مرکز تماس ۱۴۷۰ است.

این تسهیلات با هدف تکریم و تسهیل دسترسی به عدالت برای ایثارگران عزیز کشور فراهم شده است.

اعسار از پرداخت هزینه های قضایی

اعسار به وضعیتی گفته می شود که یک فرد توانایی مالی برای پرداخت هزینه های دادرسی یا محکوم به را نداشته باشد. قانون گذار در حمایت از این افراد، تدابیری برای معافیت یا تقسیط این هزینه ها در نظر گرفته است.

تعریف اعسار و شرایط اثبات آن:

• اعسار از هزینه دادرسی: به معنای عدم توانایی فرد برای پرداخت هزینه های مربوط به رسیدگی قضایی است. فرد مدعی اعسار باید با ارائه مدارک و شهادت شهود، عدم توانایی مالی خود را به دادگاه اثبات کند.

• اعسار از محکوم به: به معنای عدم توانایی فرد برای پرداخت بدهی (محکوم به) است که در حکم دادگاه تعیین شده است.

چگونگی درخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی:

فرد مدعی اعسار باید همزمان با تقدیم دادخواست اصلی خود، دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را نیز به همان دادگاه تقدیم کند. این دادخواست باید حاوی اطلاعات مالی دقیق فرد و شهادت حداقل دو شاهد باشد که از وضعیت مالی فرد آگاه هستند. دادگاه پس از بررسی مدارک و اظهارات شهود، در خصوص پذیرش یا رد درخواست اعسار تصمیم گیری خواهد کرد.

افرادی که دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی ثبت کرده اند یا کد رهگیری مربوط به آن را دارند، می توانند تا و تعرفه های دفاتر خدمات الکترونیک قضایی را تا ۳۰ درصد تخفیف دریافت کنند.

آیا ثبت دادخواست اعسار نیز هزینه دارد؟

در خصوص ثبت خود دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی، مطابق قانون، این دادخواست نیاز به پرداخت هزینه دادرسی ندارد. هدف از طرح این دادخواست، دقیقاً معافیت از پرداخت هزینه ها است و دریافت هزینه برای آن، نقض غرض خواهد بود. اما تعرفه خدمات دفاتر برای شامل تنظیم و ارسال آن، مانند سایر دادخواست ها دریافت می شود که البته با توجه به شرایط اعسار، می تواند مشمول تخفیف ۳۰ درصدی شود.

سایر موارد خاص معافیت

علاوه بر موارد فوق، در قوانین و مقررات دیگر نیز ممکن است موارد خاصی برای معافیت از پرداخت هزینه دادرسی پیش بینی شده باشد. به عنوان مثال، در برخی دعاوی مرتبط با کار و کارگر، هزینه دادرسی از کارگر دریافت نمی شود. همچنین در مواردی که شخص، ولی قهری، قیم یا وکیل یک فرد معسر باشد و دعوا را از طرف او طرح کند، می تواند درخواست اعسار از هزینه دادرسی را تقدیم کند.

مراحل گام به گام ثبت شکایت الکترونیکی و جایگاه پرداخت هزینه ها

ثبت شکایت در سیستم قضایی نوین، فرآیندی چندمرحله ای است که از طریق سامانه ثنا و دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام می شود. در هر مرحله، ممکن است نیاز به پرداخت هزینه های مشخصی باشد. در ادامه به صورت گام به گام این فرآیند تشریح می شود:

گام اول: ثبت نام و احراز هویت در سامانه ثنا (و پرداخت هزینه مربوطه)

اولین و ضروری ترین گام برای آغاز هرگونه اقدام قضایی، ثبت نام در سامانه ثنا است. این کار به دو صورت آنلاین (از طریق سامانه ثنا) یا حضوری (در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی) قابل انجام است. پس از ورود اطلاعات اولیه، باید فرآیند احراز هویت را تکمیل کنید. در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای تکمیل فرآیند احراز هویت در سال ۱۴۰۴ مبلغ ۱۰۵,۰۰۰ ریال است. این مرحله هویت قضایی شما را در سیستم الکترونیکی ثبت کرده و امکان دریافت ابلاغیه ها و پیگیری پرونده را فراهم می کند.

گام دوم: جمع آوری مدارک و مستندات مورد نیاز برای شکایت

پیش از مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، لازم است تمامی مدارک و مستندات مربوط به شکایت خود را جمع آوری و آماده کنید. این مدارک می تواند شامل قراردادها، رسیدها، عکس ها، شهادت نامه ها، کارت شناسایی، و هر مدرک دیگری باشد که ادعای شما را اثبات یا تقویت می کند. آماده سازی دقیق مدارک به شما کمک می کند تا فرآیند ثبت سریع تر پیش برود و از هزینه های اضافی بابت تایپ یا اسکن مجدد جلوگیری شود.

گام سوم: مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از ثبت نام در ثنا و آماده سازی مدارک، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. در این دفاتر، مراحل زیر انجام می شود:

1. مشاوره و راهنمایی اولیه: کارشناسان دفتر ممکن است مشاوره اولیه در خصوص نوع شکایت و نحوه تکمیل آن ارائه دهند.

2. تنظیم و تایپ شکواییه/دادخواست: کارشناس دفتر بر اساس اظهارات شما و مدارک ارائه شده، متن شکواییه (برای دعاوی کیفری) یا دادخواست (برای دعاوی حقوقی) را تنظیم و تایپ می کند. برای این خدمت، یا دریافت می شود که در جدول تعرفه ها (بند ۲) به مبلغ ۱,۰۴۰,۰۰۰ ریال اشاره شد.

3. تأیید نهایی محتوا توسط شما: پس از تنظیم، متن شکواییه/دادخواست برای تأیید نهایی به شما ارائه می شود. دقت در این مرحله بسیار مهم است.

4. پرداخت تعرفه خدمات دفتر: در این مرحله، تمامی تعرفه های مربوط به خدمات دریافتی از دفتر (مانند تنظیم اوراق، تایپ، احراز هویت و…) را پرداخت می کنید. مبلغ این هزینه ها بر اساس جدول جامع تعرفه خدمات دفاتر الکترونیک قضایی ۱۴۰۴ محاسبه می شود.

5. اسکن مدارک و پیوست ها: تمامی مدارک شما اسکن شده و به صورت الکترونیکی به پرونده پیوست می شوند. برای این خدمت نیز دریافت می شود.

گام چهارم: پرداخت هزینه دادرسی (در صورت لزوم) و نهایی کردن ارسال شکایت

پس از انجام مراحل در دفتر خدمات الکترونیک قضایی و پرداخت تعرفه های مربوطه، نوبت به پرداخت (در دعاوی حقوقی و برخی کیفری) می رسد. این پرداخت معمولاً به صورت الکترونیکی و از طریق درگاه پرداخت متصل به سامانه قوه قضاییه انجام می شود. پس از پرداخت موفقیت آمیز، شکایت شما به صورت نهایی به مرجع قضایی مربوطه ارسال خواهد شد.

گام پنجم: پیگیری وضعیت پرونده و مشاهده ابلاغیه ها از طریق سامانه ثنا

پس از ثبت و ارسال شکایت، شما می توانید از طریق سامانه ثنا و با استفاده از نام کاربری و رمز عبور خود، وضعیت پرونده را پیگیری کنید. تمامی ابلاغیه های قضایی (مانند زمان جلسات دادگاه، قرارهای صادره، آراء نهایی) به صورت الکترونیکی در این سامانه برای شما ارسال می شود. نظارت مستمر بر سامانه ثنا از اهمیت بالایی برخوردار است تا از تمامی مراحل و تصمیمات قضایی مطلع باشید.

نکات مهم و توصیه های کلیدی برای ثبت شکایت با حداقل هزینه و خطا

ثبت شکایت، به خصوص در اولین تجربه، می تواند پیچیده به نظر برسد. با رعایت چند نکته کلیدی، می توانید این فرآیند را با کارایی بیشتر، هزینه های کمتر و خطای حداقل به انجام برسانید.

1. اهمیت استعلام آخرین تعرفه ها از منابع رسمی: تعرفه های خدمات قضایی و دادرسی ممکن است سالانه یا حتی در طول سال تغییر کنند. همیشه قبل از هرگونه اقدام، آخرین نرخ ها را از وب سایت رسمی کانون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا قوه قضاییه استعلام کنید. این اقدام از پرداخت مبلغ اشتباه و بروز مشکلات احتمالی جلوگیری می کند.

2. آماده سازی دقیق مدارک برای جلوگیری از هزینه های اضافی تایپ و اسکن: قبل از مراجعه به دفاتر خدمات، تمامی مدارک مورد نیاز را به دقت جمع آوری و مرتب کنید. اطمینان حاصل کنید که مدارک خوانا و کامل هستند. تهیه کپی و حتی در صورت امکان، اسکن اولیه مدارک می تواند در کاهش هزینه های مربوط به تایپ و اسکن در دفتر مؤثر باشد.

3. مشاوره حقوقی قبل از اقدام به ثبت شکایت (بویژه در پرونده های پیچیده): در بسیاری از موارد، به خصوص در پرونده های حقوقی یا کیفری پیچیده، دریافت مشاوره از یک وکیل یا مشاور حقوقی مجرب قبل از ثبت شکایت می تواند بسیار مفید باشد. این مشاوره به شما کمک می کند تا از ماهیت دقیق دعوا، مدارک لازم، و مسیر قانونی صحیح مطلع شوید و از طرح دعوای نادرست که منجر به اتلاف وقت و هزینه می شود، اجتناب کنید. در صورت طرح اشتباه ممکن است بازگشت نداشته باشد.

4. دقت در انتخاب نوع شکایت (کیفری/حقوقی) و شرح خواسته: تشخیص صحیح بین شکایت کیفری و دادخواست حقوقی و همچنین شرح دقیق خواسته در دادخواست، از اهمیت بالایی برخوردار است. انتخاب اشتباه می تواند منجر به عدم رسیدگی یا رد دعوا شود. در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، کارشناسان می توانند در این زمینه راهنمایی های لازم را ارائه دهند، اما مسئولیت نهایی با شماست.

5. توضیح خدمات خودکاربری (اگر هزینه ای ندارند یا کمترند): برخی از خدمات سامانه ثنا قابلیت خودکاربری دارند؛ به این معنی که می توانید بدون مراجعه به دفاتر، شخصاً آن ها را از طریق پنل کاربری خود در سامانه ثنا انجام دهید. این خدمات معمولاً شامل مشاهده ابلاغیه ها، پیگیری وضعیت پرونده و ارسال برخی لوایح ساده است و عمدتاً بدون هزینه و یا با هزینه کمتری نسبت به مراجعه به دفاتر خدمات ارائه می شوند. با استفاده از این امکانات، می توانید در هزینه های خود صرفه جویی کنید.

سوالات متداول

آیا می توانم شکایت خود را بدون مراجعه به دفاتر و مستقیماً در خانه ثبت کنم؟

ثبت نام و احراز هویت اولیه در سامانه ثنا را می توانید تا حدودی به صورت آنلاین انجام دهید، اما برای ثبت خود شکایت (شکواییه یا دادخواست) و ارسال آن به مراجع قضایی، حتماً باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. این دفاتر وظیفه تنظیم، اسکن مدارک و ارسال رسمی اوراق قضایی به دادگاه ها را بر عهده دارند و امکان ثبت مستقیم شکایت توسط شخص در منزل وجود ندارد.

آیا برای ثبت هر شکایت جدید باید دوباره در ثنا ثبت نام کنم؟

خیر، ثبت نام در سامانه ثنا یک بار و برای همیشه انجام می شود و شناسه کاربری و رمز عبور شما تا زمانی که خودتان آن را تغییر ندهید، معتبر باقی می ماند. پس از ثبت نام اولیه، برای هر شکایت جدید، فقط کافی است با استفاده از همان اطلاعات کاربری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و مراحل ثبت شکایت را طی کنید. تنها در صورت فراموشی رمز عبور یا نیاز به ویرایش اطلاعات، می توانید از خدمات مربوطه در دفاتر یا سامانه ثنا بهره ببرید.

در صورت رد شکایت، آیا هزینه های پرداخت شده مسترد می شود؟

خیر، هزینه های پرداخت شده بابت تعرفه دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و همچنین هزینه دادرسی (اعم از کیفری و حقوقی) در صورت رد شدن شکایت یا عدم نتیجه گیری مطلوب، مسترد نمی شوند. این هزینه ها بابت خدماتی که ارائه شده اند و رسیدگی قضایی به دعوا دریافت می شوند، صرف نظر از نتیجه نهایی پرونده. بنابراین، قبل از طرح شکایت، توصیه می شود با مشاور حقوقی مشورت کرده و از مستندات قوی برخوردار باشید.

حداقل و حداکثر هزینه ثبت شکایت چقدر است؟

حداقل هزینه ثبت شکایت شامل هزینه احراز هویت در ثنا (حدود ۱۰۵,۰۰۰ ریال) و تعرفه تنظیم و ثبت شکواییه یا دادخواست در دفاتر خدمات قضایی (۱,۰۴۰,۰۰۰ ریال) به علاوه هزینه های جانبی مانند اسکن مدارک (۹۵,۰۰۰ ریال به ازای هر صفحه) است. حداکثر هزینه بستگی به پیچیدگی پرونده، تعداد مدارک، و از همه مهم تر، مبلغ خواسته در دعاوی حقوقی دارد، که می تواند هزینه دادرسی را تا چندین میلیون ریال افزایش دهد. برای دعاوی مالی بزرگ، می تواند بسیار قابل توجه باشد.

چه مدارکی برای اثبات اعسار لازم است؟

برای اثبات اعسار، باید علاوه بر دادخواست اعسار، مدارکی را به دادگاه ارائه دهید که نشان دهنده عدم توانایی مالی شماست. این مدارک معمولاً شامل موارد زیر است:

• فهرست کامل اموال منقول و غیرمنقول شما و همسرتان.
• صورت ریز کلیه وجوه نقدی که در مؤسسات مالی و بانکی دارید.
• مشخصات تمامی دیون و مطالبات خود.
• گواهی عدم تمکن مالی (مثلاً از بانک).
• شهادت نامه کتبی از حداقل دو نفر شاهد که از وضعیت مالی شما آگاه هستند و در دادگاه نیز حاضر به شهادت حضوری باشند.

مدت زمان لازم برای فرآیند ثبت شکایت چقدر است؟

مدت زمان لازم برای فرآیند ثبت شکایت بسته به آمادگی شما و شلوغی دفاتر خدمات الکترونیک قضایی متفاوت است. اگر تمامی مدارک را آماده کرده باشید و در سامانه ثنا نیز ثبت نام کرده باشید، معمولاً ثبت شکایت در دفتر خدمات الکترونیک قضایی حدود ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت طول می کشد. پس از آن، زمان رسیدگی به شکایت در دادگاه ها نیز متغیر است و به نوع پرونده، تعداد جلسات، و حجم کاری دادگاه بستگی دارد که می تواند از چند هفته تا چندین ماه به طول بینجامد.

نتیجه گیری

فرآیند و دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، با وجود سهولت و سرعت بخشی که در پیاده سازی عدالت به ارمغان آورده است، دارای جزئیات مالی است که آگاهی از آن ها برای هر شهروندی ضروری است. همانطور که در این مقاله به تفصیل بررسی شد، هزینه ها شامل تعرفه خدمات دفاتر، هزینه دادرسی، و هزینه های جانبی می شود که هر یک دارای قواعد و محاسبات خاص خود هستند. همچنین، برای اقشار آسیب پذیر و جامعه ایثارگری کشور، تسهیلات و معافیت های قانونی در نظر گرفته شده است.

برنامه ریزی دقیق مالی و آشنایی کامل با مراحل و هزینه ها، نه تنها از بروز مشکلات و تأخیر در روند پرونده جلوگیری می کند، بلکه به شما کمک می کند تا با اطمینان خاطر بیشتری گام در مسیر احقاق حق خود بردارید. استفاده آگاهانه و صحیح از امکانات الکترونیکی قضایی، از جمله سامانه ثنا و دفاتر خدمات، گامی مهم در جهت دسترسی آسان تر به عدالت و کاهش سردرگمی ها است. برای کسب اطلاعات دقیق تر و متناسب با شرایط خاص خود، همواره توصیه می شود با متخصصان حقوقی مشورت نمایید.