آیا عروس می تواند از پدر شوهر مهریه بگیرد؟ | پاسخ حقوقی و قانونی
آیا عروس می تواند از پدر شوهر مهریه بگیرد
خیر، مطالبه مهریه از پدر شوهر به طور مستقیم تنها در شرایطی بسیار خاص و محدود امکان پذیر است، مهمترین شرط آن وجود تعهد کتبی و رسمی پدر شوهر به عنوان ضامن یا کفیل پرداخت مهریه در زمان عقد نکاح است. بدون چنین تعهدی، مسئولیت پرداخت مهریه بر عهده زوج (شوهر) بوده و پدر شوهر هیچ گونه الزامی برای پرداخت آن ندارد.
مهریه، یکی از حقوق مالی مهم و شرعی زن در عقد نکاح است که به محض جاری شدن صیغه عقد، زن مالک آن می شود و می تواند هر زمان که بخواهد، نسبت به مطالبه و وصول آن اقدام کند. این حق مالی، پشتوانه ای برای زن محسوب می شود و در قانون حمایت از خانواده جمهوری اسلامی ایران و قانون مدنی، به تفصیل درباره آن صحبت شده است. اما در برخی موقعیت های پیچیده خانوادگی و حقوقی، سوالی اساسی و چالش برانگیز مطرح می شود که ابهامات زیادی را در ذهن ایجاد می کند: آیا عروس می تواند مهریه خود را از پدر شوهرش مطالبه کند؟ این پرسش زمانی اهمیت دوچندان پیدا می کند که زوج به هر دلیلی، از جمله عدم توانایی مالی یا فوت، قادر به پرداخت مهریه نباشد. در این مقاله به صورت جامع، دقیق و مستند، تمام ابعاد حقوقی این موضوع حساس را بررسی کرده و شرایط، مراحل و تمایزات حقوقی آن را تشریح خواهیم کرد تا خوانندگان با دیدی روشن و آگاهی کامل، حقوق و تکالیف خود را بشناسند و بتوانند بهترین تصمیم گیری و اقدام را در صورت لزوم انجام دهند.
مسئول اصلی پرداخت مهریه کیست؟
بر اساس اصول و قواعد حقوقی حاکم بر عقد نکاح در ایران، مسئولیت اصلی و مستقیم پرداخت مهریه به عهده زوج، یعنی شوهر، است. مهریه به عنوان یک دین بر ذمه شوهر قرار می گیرد و او مکلف به ایفای این تعهد مالی در قبال زوجه است. این اصل، مبنای تمام قوانین مربوط به مهریه بوده و از ارکان اصلی حقوق خانواده محسوب می شود. در واقع، زن می تواند برای مطالبه مهریه خود، مستقیماً به شوهرش مراجعه کرده و از طریق مراجع قانونی (اعم از اداره اجرای ثبت یا دادگاه) برای وصول آن اقدام کند.
این که شوهر، مدیون اصلی مهریه است، به این معناست که مطالبه مهریه از اشخاص ثالث، مانند پدر شوهر، خویشاوندان همسر یا هر فرد دیگری غیر از خود زوج، نیازمند شرایط حقوقی بسیار خاص و ویژه ای است که از این اصل کلی خارج می شود و نمی توان به سادگی و بدون وجود شرایط مشخص قانونی، این افراد را مسئول پرداخت مهریه دانست. بنابراین، اولین گام در هرگونه اقدام برای مطالبه مهریه، مراجعه به مدیون اصلی، یعنی شوهر، است و تنها در صورت وجود مبنای حقوقی قوی، می توان به سراغ اشخاص دیگر رفت.
شرایط استثنائی و قانونی مطالبه مهریه از پدر شوهر
همانطور که گفته شد، مطالبه مهریه از پدر شوهر یک استثنا بر اصل کلی مسئولیت زوج است و تنها در شرایطی بسیار خاص و محدود امکان پذیر می شود. این شرایط باید به صورت حقوقی و مستند قابل اثبات باشند. در ادامه به تشریح دقیق این شرایط می پردازیم:
شرط ۱: تعهد صریح و کتبی پدر شوهر به پرداخت مهریه (ضمانت یا کفالت)
اساسی ترین و مهم ترین شرط برای اینکه عروس بتواند مهریه خود را از پدر شوهر مطالبه کند، وجود یک تعهد صریح، کتبی و حقوقی از سوی پدر شوهر برای پرداخت مهریه است. این تعهد می تواند در قالب عقد ضمان یا عقد کفالت باشد که در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران تعریف شده اند.
مبنای حقوقی تعهد پدر شوهر
عقد ضمان (ماده ۶۸۴ قانون مدنی): طبق ماده ۶۸۴ قانون مدنی، «عقد ضمان عبارت است از اینکه شخصی مالی را که بر ذمه دیگری است به عهده بگیرد.» در اینجا، پدر شوهر به عنوان ضامن، دین مهریه را که بر ذمه فرزندش (شوهر) است، به عهده می گیرد. در این صورت، زن می تواند مستقیماً برای مطالبه مهریه به پدر شوهر (ضامن) مراجعه کند و نیازی به مراجعه به شوهر (مدیون اصلی) نیست. با عقد ضمان، ذمه مدیون اصلی (شوهر) در قبال طلبکار (زن) بری شده و ذمه ضامن (پدر شوهر) مشغول می شود، مگر اینکه ضمن عقد یا به موجب قانون، نوع دیگری از ضمانت (مانند ضمان تضامنی) مقرر شده باشد که در آن ذمه مدیون اصلی نیز باقی بماند و زن بتواند به هر یک از آنها رجوع کند. در مورد مهریه، غالباً ضمانت از نوع تضامنی است که به زن حق انتخاب می دهد.
عقد کفالت (ماده ۷۳۴ قانون مدنی): ماده ۷۳۴ قانون مدنی مقرر می دارد: «کفالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین در مقابل دیگری احضار شخص ثالثی را تعهد می کند.» در این حالت، پدر شوهر به عنوان کفیل، تعهد می کند که شوهر را برای پرداخت مهریه در موعد مقرر حاضر کند. اگر کفیل (پدر شوهر) به تعهد خود عمل نکند و شوهر را حاضر نکند یا شوهر در صورت حضور از پرداخت مهریه سر باز زند، آنگاه کفیل مسئول پرداخت مهریه خواهد بود. تفاوت اصلی با ضمانت در این است که در کفالت، ابتدا باید از شوهر مطالبه شود و در صورت عدم ایفای تعهد توسط او، می توان به کفیل مراجعه کرد.
انواع تعهد و چگونگی اثبات آن
اثبات تعهد پدر شوهر به پرداخت مهریه، از اهمیت حیاتی برخوردار است و باید به صورت مستند و قابل قبول در مراجع قضایی ارائه شود:
- تعهد در سند ازدواج (عقدنامه): معتبرترین و محکم ترین شکل تعهد، زمانی است که قید صریح نام پدر شوهر به عنوان ضامن یا متعهد پرداخت مهریه در متن رسمی عقدنامه ثبت شده باشد. در این حالت، عقدنامه سند رسمی محسوب شده و بار اثبات را برای زن به شدت کاهش می دهد.
- تعهد در سند رسمی جداگانه: ممکن است تعهد پرداخت مهریه در یک سند رسمی جداگانه، نظیر سند ضمانت یا تعهدنامه، در دفتر اسناد رسمی تنظیم و ثبت شده باشد. این سند نیز از اعتبار بالایی برخوردار است.
- قرارداد خصوصی معتبر: در مواردی نادر، ممکن است قراردادی خصوصی و کتبی بین زن و پدر شوهر تنظیم شده باشد که پدر شوهر در آن، مسئولیت پرداخت مهریه را پذیرفته است. این قرارداد باید شرایط صحت قراردادها را از جمله اهلیت طرفین، قصد و رضا، موضوع معین و مشروعیت جهت معامله، داشته باشد. اثبات اعتبار این نوع قرارداد در دادگاه ممکن است دشوارتر بوده و نیاز به شهادت شهود یا دلایل دیگر داشته باشد.
نکته حیاتی: تعهد شفاهی پدر شوهر، صرف اطلاع او از مبلغ مهریه، یا حتی امضای پدر شوهر به عنوان شاهد در عقدنامه، به هیچ وجه موجب مسئولیت قانونی او برای پرداخت مهریه نمی شود. برای ایجاد مسئولیت، تعهد باید صریح، کتبی و منطبق با یکی از قالب های حقوقی مذکور (ضمان یا کفالت) باشد. صرف حضور در مراسم عقد و اطلاع از میزان مهریه، دلیلی بر قبول دین یا تعهد پرداخت نیست.
شرط ۲: عدم توانایی مالی زوج یا فوت وی (در صورت وجود تعهد پدر شوهر)
وجود تعهد کتبی و قانونی پدر شوهر، شرط لازم است اما ممکن است کافی نباشد. شرایط عدم توانایی مالی زوج یا فوت او نیز در چگونگی و زمان مطالبه مهریه از پدر شوهر تاثیرگذار است:
- اگر پدر شوهر «ضامن» باشد: در صورتی که پدر شوهر به عنوان ضامن مهریه تعهد کرده باشد (خصوصاً در صورت ضمان تضامنی)، زن می تواند در صورت ناتوانی شوهر در پرداخت مهریه یا فوت او، مستقیماً از پدر شوهر (به عنوان ضامن) مطالبه کند. در این حالت، زن حق انتخاب دارد که به مدیون اصلی (شوهر) رجوع کند یا به ضامن (پدر شوهر).
- اگر پدر شوهر «کفیل» باشد: در این صورت، ابتدا باید مهریه از شوهر مطالبه شود. اگر شوهر قادر به پرداخت نبود یا در صورت فوت او، ورثه او قادر به پرداخت نباشند، آنگاه زن می تواند از کفیل (پدر شوهر) بخواهد که دین را ایفا کند، چرا که او تعهد به حاضر کردن شوهر یا پرداخت در صورت عدم حضور را داده است.
مهم: تاکید مجدد بر این نکته ضروری است که بدون وجود تعهد قبلی و کتبی پدر شوهر (در قالب ضمانت یا کفالت)، حتی فوت شوهر و عدم وجود اموال کافی برای پرداخت مهریه، پدر شوهر را مسئول پرداخت مهریه نمی کند. اموال و دارایی های پدر شوهر به طور خودکار و بدون مبنای حقوقی مشخص، برای پرداخت مهریه عروس قابل توقیف و مطالبه نیست.
بسیاری از افراد به اشتباه گمان می کنند که در صورت ناتوانی شوهر یا فوت او، می توانند به صورت خودکار از پدر شوهر مطالبه مهریه کنند. این باور نادرست است؛ مطالبه مهریه از پدر شوهر مستلزم وجود تعهد کتبی و رسمی از جانب وی در زمان عقد یا پس از آن است.
تمایز مهم و رایج: مهریه از سهم الارث شوهر از اموال پدرش (شفاف سازی کامل)
یکی از بزرگترین و رایج ترین اشتباهات در فهم حقوقی مهریه، خلط میان مطالبه مهریه از تعهد مستقیم پدر شوهر و مطالبه مهریه از سهم الارثی است که شوهر از پدرش به ارث می برد. این دو حالت کاملاً متفاوت بوده و مبنای حقوقی مجزایی دارند:
اشتباه رایج در مورد مهریه از سهم الارث پدر شوهر
اغلب افراد گمان می کنند در صورتی که پدر شوهر فوت کند و شوهر ناتوان از پرداخت مهریه باشد، می توانند مهریه را مستقیماً از اموال به جا مانده از پدر شوهر مطالبه کنند. این باور در اکثر قریب به اتفاق موارد، اشتباه است و مبنای قانونی ندارد. دلیل این اشتباه آن است که دین مهریه بر ذمه شوهر است، نه بر ذمه پدر شوهر (مگر در موارد خاص تعهد قبلی).
حالت صحیح: مطالبه مهریه از سهم الارث شوهر از پدرش
این حالت زمانی مطرح می شود که پدر شوهر فوت کرده باشد و اموالی از او باقی مانده باشد. در این سناریو، شوهر زن (که مدیون اصلی مهریه است) یکی از وراث پدرش محسوب می شود و به نسبت سهم الارث قانونی خود، از اموال پدرش ارث می برد. در این وضعیت، زن همچنان مهریه را از شوهر خود مطالبه می کند، اما منبع مالی برای پرداخت این مهریه، سهم الارثی است که شوهر از پدرش به ارث برده است. به عبارت دیگر، پدر شوهر مدیون مستقیم مهریه نیست، بلکه سهمی از اموال او پس از فوتش به شوهر منتقل شده و آن سهم جزء دارایی های شوهر محسوب می شود که مهریه زن از آن قابل وصول است. این حالت مشابه توقیف هر دارایی دیگری است که شوهر مالک آن باشد.
مراحل قانونی مطالبه مهریه از سهم الارث
برای مطالبه مهریه از سهم الارث شوهر از اموال پدرش، مراحل قانونی خاصی باید طی شود:
- اخذ گواهی انحصار وراثت برای متوفی (پدر شوهر): ابتدا باید درخواست صدور گواهی انحصار وراثت برای پدر شوهر فوت شده، از شورای حل اختلاف مربوطه صادر شود. این گواهی مشخص می کند که چه کسانی و به چه نسبتی از متوفی ارث می برند.
- تعیین سهم الارث شوهر از اموال پدرش: پس از صدور گواهی انحصار وراثت، سهم دقیق شوهر از اموال منقول و غیرمنقول پدرش مشخص می شود. این سهم، دارایی جدیدی برای شوهر محسوب می گردد.
- توقیف سهم الارث شوهر: در مرحله بعد، زن می تواند از طریق اجرائیات ثبت (در صورت رسمی بودن سند مهریه) یا از طریق دادگاه (در صورت عدم رسمی بودن یا نیاز به حکم قضایی)، درخواست توقیف سهم الارث شوهر از اموال پدرش (اعم از ملک، حساب بانکی، سهام و غیره) را مطرح کند. با توقیف این سهم الارث، مهریه زن از آن محل پرداخت خواهد شد.
این بخش باید کاملاً از بخش تعهد مستقیم پدر شوهر مجزا و واضح باشد. در اینجا پدر شوهر صرفاً منبع انتقال دارایی به شوهر است و خود او مدیون مهریه محسوب نمی شود.
مراحل قانونی مطالبه مهریه از پدر شوهر (در صورت وجود تعهد مستقیم)
اگر شرایط استثنائی برای مطالبه مهریه از پدر شوهر وجود داشته باشد (یعنی او به صورت کتبی و رسمی تعهد به پرداخت مهریه کرده باشد)، زن می تواند مراحل قانونی زیر را برای وصول حق خود طی کند:
گام ۱: اقدام از طریق اجرائیات ثبت (اداره اجرای اسناد رسمی)
این روش، سریع ترین و کم هزینه ترین راه برای مطالبه مهریه است، البته به شرط آنکه سند مهریه (عقدنامه) و تعهد پدر شوهر، رسمی باشد.
- شرایط: این روش زمانی قابل استفاده است که تعهد پدر شوهر به پرداخت مهریه در سند رسمی ازدواج یا در یک سند رسمی جداگانه (مثل سند ضمانت محضری) قید شده باشد.
- نحوه اقدام: زوجه با در دست داشتن اصل سند ازدواج و مدارک هویتی خود، به دفترخانه ای که عقد در آن ثبت شده یا اداره اجرای ثبت اسناد رسمی مراجعه و درخواست صدور اجرائیه برای وصول مهریه علیه پدر شوهر را مطرح می کند.
- مزایا: سرعت عمل بیشتر نسبت به طرح دعوا در دادگاه، عدم نیاز به طرح دعوا در دادگاه در مرحله اولیه، امکان توقیف سریع اموال پدر شوهر.
- نحوه توقیف اموال: پس از صدور اجرائیه، زن می تواند اموال منقول و غیرمنقول پدر شوهر را (نظیر ملک، خودرو، حساب بانکی، سهام و …) شناسایی و برای توقیف و مزایده به اداره اجرای ثبت معرفی کند.
گام ۲: طرح دعوا در دادگاه خانواده (در صورت عدم موفقیت ثبت یا عدم وجود سند رسمی)
در صورتی که تعهد پدر شوهر به صورت سند رسمی نبوده یا اجرائیات ثبت به هر دلیلی به نتیجه نرسد (مثلاً به دلیل عدم شناسایی اموال)، زن باید از طریق دادگاه خانواده اقدام کند.
- شرایط: این روش در مواردی کاربرد دارد که تعهد پدر شوهر در قالب یک قرارداد خصوصی بوده و نیاز به اثبات در دادگاه دارد، یا اجرائیات ثبت منجر به وصول مهریه نشده باشد.
- نحوه اقدام:
- تنظیم و ثبت دادخواست: زوجه باید یک دادخواست حقوقی با عنوان مطالبه مهریه علیه پدر شوهر (به عنوان ضامن یا کفیل) تنظیم کرده و آن را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کند. در دادخواست باید به صراحت به تعهد پدر شوهر و مبنای قانونی آن اشاره شود.
- ارائه مستندات و شواهد: زن باید تمام مدارک و شواهد خود را که دال بر تعهد پدر شوهر است (مانند قرارداد خصوصی، شهادت شهود، اقرار پدر شوهر و …) به دادگاه ارائه دهد.
- شرکت در جلسات دادرسی: طرفین دعوا در جلسات دادگاه حضور یافته و دفاعیات خود را مطرح می کنند. قاضی پس از بررسی مدارک و شنیدن اظهارات، رأی مقتضی را صادر خواهد کرد.
گام ۳: پیگیری و اجرای حکم دادگاه
پس از طی مراحل دادرسی و صدور حکم قطعی به نفع زوجه، نوبت به مرحله اجرای حکم می رسد.
- درخواست صدور اجرائیه: پس از قطعیت حکم دادگاه، زن باید درخواست صدور اجرائیه از سوی دادگاه را ارائه دهد.
- آغاز عملیات اجرایی: پرونده به واحد اجرای احکام دادگستری ارجاع داده شده و زن می تواند اموال و دارایی های پدر شوهر را برای توقیف و وصول مهریه معرفی کند.
- امکان درخواست اعسار از پرداخت مهریه توسط پدر شوهر: در صورتی که پدر شوهر (به عنوان محکوم علیه) توانایی مالی برای پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد، می تواند درخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه ارائه دهد. در صورت اثبات اعسار، دادگاه حکم به تقسیط مهریه خواهد داد و پدر شوهر مکلف به پرداخت مهریه به صورت اقساطی خواهد شد.
هزینه های قانونی مطالبه مهریه
مطالبه مهریه، چه از طریق ثبت و چه از طریق دادگاه، شامل هزینه هایی است که متقاضی (زوجه) باید متحمل شود. آگاهی از این هزینه ها برای برنامه ریزی مالی ضروری است:
- هزینه اجرائیات ثبت: اگر زن از طریق اجرائیات ثبت اقدام کند، باید نیم عشر دولتی را پرداخت کند که معادل ۵% از کل مبلغ مهریه است. این مبلغ پس از وصول مهریه از مدیون، به حساب دولت واریز می شود.
- هزینه دادرسی: در صورت ثبت دادخواست در دادگاه، هزینه دادرسی بر اساس تعرفه مصوب قوه قضائیه محاسبه می شود. این هزینه برای مهریه های تا مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال، معادل ۲.۵% ارزش خواسته (مبلغ مهریه) و برای مبالغ مازاد بر ۲۰۰ میلیون ریال، ۳.۵% ارزش خواسته است.
- هزینه های جانبی: علاوه بر موارد فوق، هزینه های دیگری نیز وجود دارد که شامل موارد زیر است:
- حق الوکاله: در صورت استفاده از وکیل، هزینه ای بابت حق الوکاله وکیل دریافت می شود که معمولاً توافقی است.
- هزینه های کارشناسی: در صورتی که برای تعیین ارزش اموال یا بررسی موضوعات خاص نیاز به کارشناسی باشد، هزینه های مربوط به آن نیز به عهده متقاضی خواهد بود.
- هزینه های ابلاغ و ثبت: شامل هزینه های مربوط به ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی، تایپ و ارسال مدارک، و هزینه های ابلاغ اوراق قضایی به طرفین.
امکان درخواست اعسار از پرداخت هزینه های دادرسی: زنانی که توانایی مالی کافی برای پرداخت هزینه های دادرسی را ندارند، می توانند همزمان با دادخواست اصلی، درخواست اعسار از پرداخت هزینه های دادرسی را نیز به دادگاه ارائه دهند. در صورت پذیرش اعسار، زن از پرداخت این هزینه ها معاف خواهد شد و پس از صدور حکم به نفع او، هزینه ها از خوانده (پدر شوهر) وصول می شود.
نکات مهم، توصیه های کاربردی
با توجه به پیچیدگی های حقوقی و حساسیت های خانوادگی موضوع مطالبه مهریه از پدر شوهر، رعایت نکات زیر از اهمیت بالایی برخوردار است:
- اهمیت مشاوره حقوقی: تاکید بر لزوم مشورت با یک وکیل متخصص حقوق خانواده پیش از هرگونه اقدام، حیاتی است. وکیل با بررسی دقیق مستندات و شرایط خاص پرونده، می تواند بهترین راهکار حقوقی را پیشنهاد داده و از اتلاف وقت و هزینه جلوگیری کند.
- جمع آوری مستندات: همانطور که بارها تاکید شد، وجود مدارک کتبی و رسمی دال بر تعهد پدر شوهر، تنها راه برای اثبات حقانیت شماست. بنابراین، جمع آوری و نگهداری دقیق سند ازدواج، هرگونه سند ضمانت یا کفالت، و قراردادهای خصوصی معتبر، ضروری است.
- پیچیدگی های حقوقی: این موضوع دارای ظرافت های حقوقی بسیاری است که فهم صحیح آن نیاز به تخصص دارد. کوچکترین اشتباه در مراحل قانونی یا عدم ارائه مستندات کافی، می تواند منجر به رد دعوا و از دست رفتن حق شود.
- مسائل خانوادگی: فراتر از ابعاد حقوقی، مطالبه مهریه از پدر شوهر می تواند تاثیرات عمیقی بر روابط خانوادگی و آینده زن با خانواده همسرش داشته باشد. پیش از هر اقدامی، لازم است ابعاد غیرحقوقی و تبعات اجتماعی و عاطفی آن نیز مدنظر قرار گیرد.
سوالات متداول
آیا تعهد شفاهی پدر شوهر برای پرداخت مهریه معتبر است؟
خیر، بر اساس قوانین و رویه قضایی، تعهد شفاهی پدر شوهر برای پرداخت مهریه به هیچ عنوان معتبر نیست و نمی تواند مبنای مطالبه مهریه از وی قرار گیرد. تعهد باید کتبی و مستند باشد.
اگر پدر شوهر به عنوان شاهد عقدنامه را امضا کرده باشد، آیا مسئول پرداخت مهریه است؟
خیر، امضای پدر شوهر به عنوان شاهد در عقدنامه تنها به منظور گواهی بر وقوع عقد و صحت مندرجات آن است و به هیچ وجه به معنای قبول مسئولیت پرداخت مهریه از جانب وی نیست.
اگر شوهر فوت کند و پدر شوهر هیچ تعهدی نداده باشد، آیا می توان از اموال او مهریه گرفت؟
خیر، در این صورت نمی توانید مستقیماً از اموال پدر شوهر مهریه مطالبه کنید. تنها حالتی که اموال پدر شوهر ممکن است به پرداخت مهریه مرتبط شود، زمانی است که شوهر (که فوت کرده) از پدرش ارث برده باشد و مهریه از سهم الارث شوهر وصول گردد.
مدارک لازم برای مطالبه مهریه از پدر شوهر چیست؟
مدارک اصلی شامل: اصل عقدنامه (سند ازدواج)، کارت ملی، و هرگونه سند یا مدرک کتبی که نشان دهنده تعهد صریح و رسمی پدر شوهر به پرداخت مهریه (مانند سند ضمانت محضری) باشد.
آیا می توان پدر شوهر را به دلیل مهریه زندانی کرد؟
خیر، به دلیل مهریه به طور مستقیم کسی زندانی نمی شود. پرداخت مهریه یک دین مالی است. در صورتی که حکم قطعی پرداخت مهریه صادر شود و پدر شوهر (در صورت تعهد و محکومیت) از پرداخت آن خودداری کند و توانایی مالی داشته باشد و اعسار وی اثبات نشود، ممکن است به درخواست زوجه و در چارچوب قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، اقداماتی برای وصول دین از جمله توقیف اموال صورت گیرد. زندان تنها در صورت عدم اثبات اعسار و عدم پرداخت دین توسط مدیون (محکوم علیه) و با رعایت قوانین مربوطه، آن هم به عنوان ضمانت اجرای پرداخت دین و نه مجازات، ممکن است مطرح شود.
نتیجه گیری
مطالبه مهریه از پدر شوهر، موضوعی پیچیده و دارای ظرافت های حقوقی فراوان است که برخلاف تصور عموم، تنها در شرایط بسیار خاص، محدود و با وجود تعهد کتبی و رسمی وی امکان پذیر است. مسئول اصلی پرداخت مهریه، همواره شوهر است و برای مطالبه آن از پدر شوهر، باید یک مبنای حقوقی قوی نظیر عقد ضمان یا کفالت وجود داشته باشد که به صورت سند رسمی یا قرارداد کتبی قابل اثبات باشد. علاوه بر این، باید تفاوت اساسی میان مطالبه مستقیم مهریه از پدر شوهر (به واسطه تعهد قبلی) و مطالبه آن از سهم الارثی که شوهر از پدرش به ارث برده است، درک شود.
با توجه به ابهامات و پیچیدگی های موجود، آگاهی دقیق از قوانین، جمع آوری مستندات لازم و از همه مهم تر، لزوم مشورت با یک وکیل متخصص حقوق خانواده برای جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه و احقاق صحیح حقوق، حیاتی است. اقدام آگاهانه و مستند، تنها راه برای موفقیت در این مسیر حقوقی است و می تواند به حفظ حقوق مالی زن و جلوگیری از بروز مشکلات بیشتر کمک کند. بنابراین، قبل از هرگونه تصمیم گیری، با یک حقوقدان مشورت کنید تا راهنمایی های لازم را دریافت نمایید.