اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت | راهنمای کامل مراحل

اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت | راهنمای کامل مراحل

نحوه اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت

اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت، یک راهکار قانونی و سریع برای مطالبه مهریه است که زن می تواند با مراجعه به دفترخانه ای که سند ازدواج در آن تنظیم شده، اقدام کند. این روش به دلیل ماهیت رسمی و لازم الاجرا بودن سند ازدواج، امکان توقیف اموال زوج را بدون نیاز به صدور حکم از دادگاه فراهم می آورد.

مهریه یکی از حقوق مالی و شرعی زن در عقد ازدواج است که به محض جاری شدن صیغه عقد، زن مالک آن می شود و هر زمان که اراده کند، می تواند آن را مطالبه نماید. آگاهی از سازوکارهای قانونی برای وصول مهریه برای زنان (زوجه) و وکلای آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است. در کشور ما، دو مسیر اصلی برای مطالبه مهریه وجود دارد: یکی از طریق مراجع قضایی (دادگاه خانواده) و دیگری از طریق اداره اجرای ثبت اسناد و املاک کشور. هر یک از این روش ها دارای ویژگی ها، مزایا و معایب خاص خود هستند و انتخاب میان آن ها بستگی به شرایط پرونده، به ویژه وضعیت مالی زوج و امکان شناسایی اموال وی، دارد. با توجه به تغییرات و بخشنامه های جدیدی که در سال های اخیر، به ویژه در سال 1403، در قوانین مربوط به مهریه اعمال شده است، کسب اطلاعات دقیق و به روز برای اتخاذ بهترین تصمیم اهمیت دوچندانی پیدا می کند. این مقاله به بررسی جامع و گام به گام نحوه اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت می پردازد و تمامی ابعاد این فرآیند از جمله مدارک، مراحل، قوانین مرتبط، مزایا و معایب آن را به صورت کاملاً فنی، دقیق و قابل فهم شرح می دهد تا بتوانید آگاهانه ترین تصمیم را برای احقاق حقوق خود بگیرید.

مهریه: حق قانونی و شرعی زن

مهریه، به عنوان یک دین مالی، جزو حقوق مسلم زن محسوب می شود که در زمان عقد نکاح تعیین می گردد. این حق مالی، نه هدیه است و نه شرطی برای زندگی مشترک، بلکه یک تعهد قانونی است که بر عهده مرد قرار می گیرد. به محض جاری شدن صیغه عقد، زن مالک مهریه خود می شود و می تواند هر زمان که بخواهد، حتی بدون طلاق، آن را مطالبه کند.

انواع مهریه در قوانین ایران

در قوانین ایران، مهریه می تواند به دو صورت اصلی تعیین شود که هر یک دارای شرایط و نحوه مطالبه متفاوتی هستند:

  • مهریه عندالمطالبه: این نوع مهریه رایج ترین شکل مهریه در ایران است. عبارت عندالمطالبه به این معناست که زن می تواند هر زمان که بخواهد، پرداخت مهریه خود را از همسرش درخواست کند و مرد موظف به پرداخت آن است. در این حالت، نیازی به اثبات توانایی مالی زوج برای پرداخت مهریه نیست و صرف مطالبه از سوی زوجه، تکلیف پرداخت را برای زوج ایجاد می کند. اگر زوج از پرداخت خودداری کند، زن می تواند از طریق قانونی (ثبت یا دادگاه) اقدام به مطالبه و توقیف اموال وی نماید.
  • مهریه عندالاستطاعه: در این نوع مهریه، پرداخت آن از سوی زوج مشروط به داشتن توانایی مالی (استطاعت) او است. به عبارت دیگر، زن تنها زمانی می تواند مهریه خود را مطالبه کند که ثابت شود زوج از لحاظ مالی قادر به پرداخت آن است. اثبات استطاعت مالی زوج بر عهده زوجه است که این موضوع فرآیند مطالبه را پیچیده تر و زمان برتر می کند. در عمل، به دلیل چالش های اثبات استطاعت، این نوع مهریه کمتر در سند ازدواج درج می شود.

تفاوت در اجرای مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه از طریق ثبت

برای شروع فرآیند اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت، تفاوت عمده ای بین مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه وجود ندارد؛ در هر دو حالت، زوجه یا وکیل قانونی او می تواند با مراجعه به دفترخانه تنظیم کننده سند ازدواج، درخواست صدور اجرائیه را ارائه دهد. اما این تفاوت در مراحل بعدی و حین اجرای اجرائیه خود را نشان می دهد. در مهریه عندالمطالبه، پس از صدور اجرائیه و ابلاغ به زوج، در صورت عدم پرداخت یا معرفی مال توسط زوج، اداره ثبت اقدام به توقیف اموال وی می نماید. اما در مهریه عندالاستطاعه، قبل از هرگونه توقیف اموال، زوجه باید در دادگاه ثابت کند که زوج توانایی مالی برای پرداخت مهریه را دارد. به همین دلیل، مطالبه مهریه عندالاستطاعه از طریق ثبت، معمولاً به دلیل نیاز به اثبات استطاعت مالی در دادگاه، فرآیندی طولانی تر و پیچیده تر خواهد داشت و در بسیاری از موارد پس از صدور اجرائیه ثبتی، نیاز به طرح دعوای اثبات استطاعت در دادگاه وجود خواهد داشت.

مقایسه روش های مطالبه مهریه: ثبت یا دادگاه؟

برای انتخاب روش مناسب جهت مطالبه مهریه، درک تفاوت های میان مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت و دادگاه ضروری است. هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند که بر اساس شرایط پرونده و وجود اموال زوج، می توانند تعیین کننده باشند. در ادامه، این دو روش را به صورت جامع مقایسه می کنیم:

جنبه مقایسه مطالبه از طریق اداره ثبت مطالبه از طریق دادگاه خانواده
سرعت فرآیند معمولاً در شروع، سریع تر است (به ویژه برای توقیف اموال)، عملیات اجرایی بلافاصله پس از درخواست کتبی آغاز می شود. پروسه رسیدگی در دادگاه طولانی تر است و مستلزم تعیین وقت دادرسی و صدور حکم قطعی است.
هزینه ها حق الاجرا معادل ۵% مبلغ مهریه است که بر عهده زوج است (مگر در موارد خاص انصراف). هزینه دادرسی معادل ۳.۵% مبلغ مهریه است که ابتدائاً بر عهده زوجه است و در صورت پیروزی در دعوا، زوج ملزم به پرداخت آن می شود.
نیاز به شناسایی اموال شناسایی و معرفی اموال زوج برای توقیف توسط زوجه (یا وکیل) حیاتی است. در صورت عدم شناسایی مال، فرآیند مختومه و زوجه به دادگاه ارجاع می شود. در صورت عدم وجود مال، امکان درخواست اعسار و تقسیط مهریه از سوی زوج وجود دارد. دادگاه می تواند خود نیز استعلاماتی برای شناسایی اموال انجام دهد.
ممنوع الخروجی درخواست ممنوع الخروجی زوج از طریق ثبت سریع تر و آسان تر است. ممنوع الخروجی منوط به صدور حکم قطعی و درخواست اجراییه از دادگاه است.
قابلیت اعسار و تقسیط امکان درخواست اعسار و تقسیط مستقیماً در اداره ثبت وجود ندارد و پس از عدم توفیق در شناسایی مال از طریق ثبت، زوجه به دادگاه مراجعه می کند و زوج در آنجا می تواند دادخواست اعسار دهد. زوج می تواند مستقیماً پس از ابلاغ دادخواست مهریه، دادخواست اعسار و تقسیط مهریه را به دادگاه ارائه دهد.
مرور زمان اجرائیه صادره از طریق ثبت مشمول مرور زمان نمی شود. اجرائیه دادگاه پس از ۵ سال عدم اقدام، بلااثر تلقی می شود و نیاز به درخواست مجدد اجراییه از دادگاه دارد.
صدور حکم نیازی به صدور حکم از دادگاه نیست؛ سند ازدواج خود به منزله سند لازم الاجراست. عملیات اجرایی پس از صدور حکم قطعی از دادگاه آغاز می شود.
ملاک تغییرات قیمت سکه قیمت سکه در روز درخواست صدور اجرائیه ملاک قرار می گیرد. قیمت سکه در روز اجرای حکم (یا روز پرداخت اقساط) ملاک قرار می گیرد.

انتخاب روش مناسب، کاملاً به شرایط مالی زوج و اولویت های زوجه بستگی دارد. اگر از وجود اموال رسمی و قابل توقیف برای زوج اطمینان دارید، روش ثبتی می تواند سریع تر و کم هزینه تر باشد. در غیر این صورت، مراجعه به دادگاه خانواده ممکن است راهکار جامع تری ارائه دهد، به خصوص برای درخواست اعسار و تقسیط مهریه. با توجه به لغو بخشنامه ۹۸، زوجه اکنون حق انتخاب آزادانه بین این دو روش را از ابتدا دارد.

مراحل گام به گام اجرای مهریه از طریق اداره ثبت

اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت، یک فرآیند اداری مشخص دارد که زوجه یا وکیل او باید آن را به ترتیب طی کنند. آشنایی با این مراحل به شما کمک می کند تا با آمادگی کامل و بدون اتلاف وقت اقدام نمایید:

۱. ثبت نام در سامانه ثنا و احراز هویت

امروزه، تمامی اقدامات حقوقی و قضایی در ایران مستلزم ثبت نام در سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی (ثنا) است. این سامانه به منظور تسریع و شفاف سازی فرآیند ابلاغ اوراق قضایی راه اندازی شده است.

  • اهمیت و ضرورت: ثبت نام در ثنا برای دریافت ابلاغیه های مربوط به پرونده مهریه، از جمله ابلاغ اجرائیه به زوج و سایر مکاتبات اداری، ضروری است. بدون ثبت نام در این سامانه، امکان پیگیری پرونده به صورت الکترونیک وجود نخواهد داشت.
  • نحوه ثبت نام: شما می توانید به دو روش در سامانه ثنا ثبت نام کنید. روش اول، ثبت نام آنلاین از طریق وب سایت ثنا (sana.adliran.ir) و سپس مراجعه حضوری به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای احراز هویت نهایی است. روش دوم، مراجعه مستقیم به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است که در آنجا هم ثبت نام اولیه و هم احراز هویت انجام می شود.

۲. مراجعه به دفترخانه تنظیم کننده عقدنامه و درخواست اجرائیه

پس از ثبت نام در سامانه ثنا، گام بعدی مراجعه به دفترخانه ای است که سند ازدواج شما در آن تنظیم شده است.

  • مدارک مورد نیاز:
    • اصل سند ازدواج: این سند پایه و اساس درخواست شماست و باید حتماً رسمی باشد.
    • اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی زوجه: برای احراز هویت شما ضروری است.
    • وکالتنامه رسمی: اگر از طریق وکیل اقدام می کنید، اصل و کپی وکالتنامه و مدارک شناسایی وکیل نیز لازم است.
  • نحوه درخواست صدور اجرائیه: شما با در دست داشتن مدارک فوق، به سردفتر اعلام می کنید که قصد اجرا گذاشتن مهریه خود را دارید. سردفتر پس از بررسی مدارک و احراز هویت، برگه های اجرائیه را تکمیل و امضا می کند و پرونده را جهت ادامه فرآیند به اداره اجرای ثبت اسناد و املاک کشور ارسال می نماید. درخواست صدور اجرائیه باید روی فرم چاپی مخصوصی که از طرف سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تنظیم شده است، نوشته شود.
  • نکات تکمیلی: در صورتی که آدرس دفترخانه محل وقوع عقد تغییر کرده باشد یا سردفتر مربوطه فوت کرده باشد، جای نگرانی نیست. می توانید با مراجعه به کانون سردفتران و دفتریاران، نشانی جدید دفترخانه را پیدا کنید یا از طریق این کانون برای دریافت اطلاعات لازم اقدام نمایید.

۳. پیگیری پرونده در اداره اجرای ثبت و توقیف اموال

بعد از ارسال پرونده از دفترخانه به اداره ثبت، مراحل اجرایی اصلی آغاز می شود:

  • وصول پرونده و ابلاغ اجرائیه به زوج: اداره ثبت پس از وصول پرونده، یک ابلاغیه (اجرائیه) برای زوج ارسال می کند. زوج از تاریخ ابلاغ، ده روز مهلت دارد تا نسبت به پرداخت مهریه اقدام کند، یا مالی را جهت پرداخت معرفی نماید و یا ترتیبی برای پرداخت دین خود بدهد. این مهلت بر اساس ماده ۲۰ آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا تعیین شده است.
  • معرفی اموال زوج توسط زوجه: این مرحله یکی از مهم ترین و حساس ترین بخش های فرآیند ثبتی است. در صورتی که زوج در مهلت مقرر اقدام به پرداخت یا معرفی مال نکند، زوجه می تواند به اداره ثبت مراجعه کرده و اموال شناسایی شده از زوج را جهت توقیف معرفی نماید.
  • اهمیت شناسایی اموال: موفقیت در روش ثبتی تا حد زیادی به توانایی زوجه در شناسایی و معرفی اموال زوج بستگی دارد. اگر زوجه اموالی از زوج شناسایی نکند، اداره ثبت نمی تواند اقدامی انجام دهد و پس از طی مهلت قانونی، پرونده مختومه شده و زوجه برای ادامه کار به دادگاه ارجاع خواهد شد.
  • درخواست توقیف سه گانه: در صورتی که زوجه به اموال مشخصی از زوج دسترسی نداشته باشد، می تواند از اداره ثبت درخواست کند تا برای شناسایی و توقیف اموال، به سه مرجع اصلی استعلام ارسال شود:
    • بانک مرکزی: برای شناسایی و توقیف موجودی حساب های بانکی زوج.
    • اداره راهور (راهنمایی و رانندگی): برای شناسایی و توقیف پلاک خودروهای ثبت شده به نام زوج.
    • اداره ثبت اسناد و املاک: برای شناسایی و توقیف اموال غیرمنقول (مانند ملک، زمین) به نام زوج.
  • انواع اموال قابل توقیف: اموال زوج می تواند شامل اموال منقول (مانند خودرو، موجودی حساب بانکی، لوازم قیمتی) و غیرمنقول (مانند خانه، زمین، مغازه) باشد.
  • مراحل پس از توقیف: پس از توقیف اموال، این اموال توسط کارشناس رسمی دادگستری (که توسط اداره ثبت تعیین می شود) قیمت گذاری و ارزیابی می شوند. پس از تعیین قیمت پایه، اموال به مزایده گذاشته شده و از محل فروش آن ها، مهریه زوجه پرداخت می شود.

اقدامات حمایتی و تبعی در مطالبه مهریه ثبتی

مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت، علاوه بر توقیف مستقیم اموال، امکان بهره گیری از برخی اقدامات حمایتی و تبعی را نیز فراهم می آورد که می تواند به تسریع و تقویت فرآیند وصول مهریه کمک کند:

درخواست ممنوع الخروجی زوج

یکی از ابزارهای قدرتمند در اختیار زوجه، درخواست ممنوع الخروجی زوج است. این اقدام می تواند فشار زیادی بر زوج وارد کند تا برای پرداخت مهریه اقدام نماید.

  • شرایط و مزایا: زوجه می تواند به محض تشکیل پرونده اجرایی در اداره ثبت، تقاضای ممنوع الخروجی زوج را ارائه دهد. این درخواست معمولاً به سرعت و با سهولت بیشتری نسبت به دادگاه انجام می شود و مانع از خروج زوج از کشور تا زمان تعیین تکلیف مهریه خواهد شد. این موضوع می تواند انگیزه زوج را برای تعیین تکلیف و پرداخت مهریه افزایش دهد.

توقیف حقوق و مزایای کارمندان

اگر زوج کارمند دولت یا بخش خصوصی باشد، زوجه می تواند درخواست توقیف بخشی از حقوق و مزایای او را از طریق اداره ثبت نماید.

  • درصد قابل توقیف: میزان توقیف حقوق به وضعیت تأهل و تعداد فرزندان زوج بستگی دارد. اگر زوج زن یا فرزندی نداشته باشد، می توان تا یک چهارم حقوق و مزایای او را توقیف کرد. در غیر این صورت، تنها یک سوم حقوق و مزایای زوج به نفع زوجه قابل توقیف است. اداره ثبت مراتب را به سازمان یا محل کار زوج ابلاغ می کند و کارفرما موظف است مبلغ مشخص شده را از حقوق زوج کسر و به حساب اداره ثبت واریز نماید تا به زوجه پرداخت شود.

توقیف سه گانه

در صورتی که زوجه اطلاعات دقیقی از اموال زوج در اختیار نداشته باشد، درخواست توقیف سه گانه یک روش کارآمد برای شناسایی و توقیف اموال است.

  • نحوه درخواست: این درخواست شامل مکاتبه اداره ثبت با سه نهاد کلیدی است:
    • بانک مرکزی: برای شناسایی کلیه حساب های بانکی و توقیف موجودی آن ها تا سقف مهریه.
    • اداره راهور: برای شناسایی و توقیف خودروهایی که به نام زوج ثبت شده اند.
    • اداره ثبت اسناد و املاک: برای شناسایی و توقیف هرگونه ملک، زمین یا سایر اموال غیرمنقول که به نام زوج سند خورده است.
  • این توقیف ها به اداره ثبت کمک می کند تا با جمع آوری اطلاعات جامع از اموال زوج، فرآیند اجرای مهریه را پیش ببرد.

قوانین و بخشنامه های کلیدی مرتبط با اجرای مهریه از طریق ثبت

مسئله مهریه و نحوه وصول آن در طول سالیان اخیر دستخوش تغییرات قانونی و بخشنامه های متعددی قرار گرفته است. آشنایی با این قوانین برای زوجه بسیار حیاتی است تا بتواند با اطلاعات کامل و به روز اقدام نماید.

قانون برنامه ششم توسعه (بند ب ماده ۱۱۳) و تاثیر آن

بند (ب) ماده ۱۱۳ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران که مقرر می داشت: مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا از طریق ادارات اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرای سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اجرا می شوند. ادارات مذکور مکلف هستند بلافاصله پس از تقاضای اجراییه نسبت به شناسایی و توقیف اموال مدیون اقدام کنند.

این بند قانونی الزاماتی را برای مطالبه مهریه ایجاد کرده بود که بر اساس آن، زوجه ابتدا مجبور بود برای مطالبه مهریه خود به اداره ثبت مراجعه کند. محاکم قضایی از پذیرش دعاوی مطالبه مهریه قبل از صدور گواهی عدم توفیق از ثبت، خودداری می کردند. بر اساس این قانون:

  • اگر اداره ثبت نمی توانست ظرف دو ماه از تقاضای اجراییه، اموال زوج را شناسایی و توقیف کند، یا ظرف شش ماه نسبت به اجرای مفاد سند اقدام نماید، زوجه می توانست با انصراف از فرآیند ثبتی، به محاکم دادگستری مراجعه کند و از آنجا مطالبه مهریه را ادامه دهد.
  • هدف از این بخشنامه، کاهش بار پرونده های مهریه در دادگاه ها و سوق دادن بخشی از آن ها به فرآیند اجرایی سریع تر ثبتی بود.

لغو بخشنامه ۹۸ و قانون برنامه هفتم توسعه (۱۴۰۳)

یکی از مهم ترین و به روزترین تغییرات در حوزه مطالبه مهریه، لغو بخشنامه سال ۹۸ (که بر اساس بند ب ماده ۱۱۳ قانون برنامه ششم توسعه تدوین شده بود) به موجب قانون برنامه هفتم توسعه در اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ است. این تغییر، حق انتخاب آزادانه را به زوجه بازگردانده است:

با لغو بخشنامه ۹۸، زوجه دیگر الزامی به مراجعه اولیه به اداره ثبت ندارد. اکنون، متقاضی مهریه حق خواهد داشت که بر اساس تشخیص خود و شرایط پرونده، از همان ابتدا به هر یک از مراجع قضایی (دادگاه خانواده) یا اداره اجرای ثبت مراجعه نماید. این تغییر، انعطاف پذیری بیشتری را برای زنان در انتخاب مسیر قانونی مطالبه مهریه فراهم می کند و می تواند در مواردی که زوجه از عدم وجود اموال قابل توقیف برای زوج مطمئن است، از اتلاف وقت در فرآیند ثبتی جلوگیری کند.

بخشنامه قوه قضاییه در خصوص زندان مهریه و تعدیل اقساط

بخشنامه شماره ۹۰۰۰/۳۴۸۵۹/۱۰۰ مورخ ۱۳۹۷/۷/۲۲ رئیس قوه قضاییه، یکی دیگر از بخشنامه های کلیدی است که با هدف جلوگیری از حبس محکومان مهریه و تسهیل فرآیند پرداخت برای زوجین صادر شد. با توجه به افزایش غیرمتعارف قیمت سکه، بسیاری از زوجین که محکوم به پرداخت مهریه به تعداد سکه بودند، توانایی مالی برای پرداخت را نداشتند و به همین دلیل به زندان معرفی می شدند.

این بخشنامه مقرر می دارد که دادگاه ها باید به درخواست تعدیل اقساط مهریه از سوی زوج، خارج از نوبت و بدون تعیین وقت رسیدگی، رسیدگی کنند. هدف این است که مهلت های پرداخت سکه متناسب با وضعیت مالی محکوم علیه افزایش یابد تا از زندانی شدن آنان جلوگیری به عمل آید. این بخشنامه تأکید بر این دارد که حتی پس از صدور حکم مهریه، امکان درخواست تعدیل و تقسیط وجود دارد و دادگاه باید با انعطاف پذیری بیشتری به این درخواست ها رسیدگی کند.

ماده ۲۰ آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا

این ماده قانونی، مهلت مهمی را برای زوج تعیین می کند: از تاریخ ابلاغ اجرائیه متعهد باید ظرف ۱۰ روز مفاد آن را به موقع اجرا بگذارد یا ترتیبی برای پرداخت دین خود بدهد یا مالی معرفی کند که اجرای سند را میسر گرداند و اگر قادر به اجرای مفاد اجرائیه نباشد باید ظرف همان مدت لیست جامعی از کلیه دارایی خود را تهیه و به مسئول اجرا تحویل بدهد و اگر مالی ندارد صریحا اعلام کند.

این ماده تأکید می کند که زوج پس از دریافت ابلاغیه اجرائیه، تنها ۱۰ روز فرصت دارد تا واکنش نشان دهد. عدم پاسخگویی در این مهلت می تواند به توقیف اموال وی منجر شود. این موضوع نشان دهنده اهمیت سرعت عمل زوجه در پیگیری پرونده و معرفی اموال پس از انقضای این مهلت است.

با لغو بخشنامه ۹۸، زوجه دیگر الزامی به مراجعه اولیه به اداره ثبت ندارد و اکنون حق انتخاب آزادانه برای مطالبه مهریه از طریق دادگاه یا ثبت را از همان ابتدا خواهد داشت. این تغییر مهم، انعطاف پذیری بیشتری را در فرآیند مطالبه مهریه ایجاد کرده است.

نکات مهم و توصیه های کاربردی برای اجرای مهریه

مطالبه مهریه، چه از طریق ثبت و چه از طریق دادگاه، نیازمند آگاهی و دقت نظر است. در ادامه به برخی نکات کلیدی و توصیه های کاربردی اشاره می کنیم که می تواند به شما در این مسیر یاری رساند:

نقش وکیل متخصص مهریه

با توجه به پیچیدگی های قوانین و رویه های حقوقی، مشاوره و اعطای وکالت به یک وکیل متخصص در امور خانواده و مهریه، می تواند تأثیر بسزایی در پیشبرد پرونده و افزایش شانس موفقیت داشته باشد.

  • ضرورت مشاوره: یک وکیل مجرب می تواند شما را در انتخاب بهترین روش (ثبت یا دادگاه) بر اساس شرایط خاص پرونده تان راهنمایی کند.
  • تسریع روند: وکیل با تسلط بر مراحل اداری و حقوقی، می تواند به تسریع فرآیند و جلوگیری از اتلاف وقت کمک کند.
  • افزایش شانس موفقیت: وکیل با دانش و تجربه خود، از تمامی ظرفیت های قانونی برای توقیف اموال و احقاق حقوق شما استفاده خواهد کرد.

مستثنیات دین

مستثنیات دین به آن دسته از اموالی گفته می شود که حتی در صورت بدهکاری شخص، قابل توقیف نیستند و برای ادامه زندگی حداقلی او ضروری محسوب می شوند.

  • چه اموالی قابل توقیف نیستند؟ این اموال شامل منزل مسکونی که در شأن بدهکار و خانواده او باشد، اثاثیه ضروری زندگی، ابزار و وسایل کار، مبلغی از ودیعه مسکن اجاره ای، و حقوق بازنشستگی یا وظیفه است.
  • اعتراض زوج: اگر زوجه مالی را توقیف کند که جزو مستثنیات دین باشد (مثلاً یک واحد آپارتمان که تنها سرپناه زوج است)، زوج می تواند به این توقیف اعتراض کند و دادگاه یا اداره ثبت پس از بررسی، مال را از توقیف خارج خواهد کرد.

انصراف از مطالبه مهریه در ثبت

ممکن است در طول فرآیند مطالبه مهریه از طریق ثبت، زوجه به دلایلی بخواهد از ادامه این مسیر منصرف شود و به دادگاه مراجعه کند.

  • چه زمانی و چگونه می توان انصراف داد؟ در صورتی که اداره ثبت نتواند ظرف دو ماه از درخواست اجرائیه، اموالی را از زوج شناسایی و توقیف کند، یا ظرف شش ماه نتواند مفاد سند را اجرا نماید، زوجه می تواند با انصراف از ادامه فرآیند در ثبت، با دریافت گواهی عدم توفیق از اداره ثبت، به دادگاه خانواده مراجعه کند و دادخواست مطالبه مهریه را تقدیم نماید.
  • هزینه انصراف: اگر زوجه پس از مطالبه مهریه به هر دلیل از مطالبه مهریه منصرف شود و اموالی توقیف نشده باشد، نیازی به پرداخت هزینه نیست. اما اگر اموالی توقیف شده و به مرحله مزایده رسیده باشد، ممکن است نیاز به پرداخت نیم درصد از مبلغ توقیف شده به اداره ثبت باشد.

اگر زوج فوت کند

در صورتی که زوج فوت کند، مهریه کماکان به عنوان دین بر عهده او باقی می ماند و زن می تواند آن را از ماترک (ارث) همسر متوفی خود مطالبه کند.

  • نحوه اقدام علیه وراث: زوجه باید ابتدا اقدام به تهیه گواهی حصر وراثت نماید تا وراث قانونی زوج مشخص شوند. سپس می تواند با معرفی وراث و سهم الارث هر یک، دادخواست مطالبه مهریه را علیه ماترک زوج متوفی تقدیم کند. این مطالبه به میزان سهم الارث هر ورثه از اموال متوفی محدود خواهد بود.

جلوگیری از فرار از دین

یکی از نگرانی های اصلی زوجه پس از شروع فرآیند مطالبه مهریه، احتمال انتقال اموال توسط زوج برای فرار از پرداخت دین است.

  • اهمیت سرعت عمل: پس از درخواست صدور اجرائیه، سرعت عمل در شناسایی و معرفی اموال زوج برای توقیف بسیار مهم است. هرگونه تعلل می تواند به زوج فرصت دهد تا اموال خود را به نام اشخاص دیگر منتقل کند.
  • شکایت کیفری فرار از دین: در صورتی که زوج پس از ابلاغ اجرائیه یا حتی پیش از آن (با علم به مطالبه مهریه)، اموال خود را با هدف فرار از دین به دیگری منتقل کند، زوجه می تواند علیه او شکایت کیفری فرار از دین را مطرح نماید. این اقدام می تواند به ابطال معاملات انجام شده و بازگرداندن اموال منجر شود.

نتیجه گیری

مهریه، حق مسلم و قانونی زن است که از زمان عقد نکاح بر ذمه مرد قرار می گیرد. آشنایی با روش های مطالبه این حق، به ویژه از طریق اداره ثبت، برای هر زنی که قصد احقاق حقوق خود را دارد، ضروری است. همانطور که بررسی شد، اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت، یک راهکار سریع و کم هزینه است که در صورت وجود اموال قابل شناسایی و رسمی به نام زوج، می تواند بسیار موثر باشد. این روش با سرعت بخشیدن به فرآیند توقیف اموال و عدم نیاز به طی مراحل طولانی دادرسی در دادگاه، مزایای قابل توجهی دارد.

با توجه به لغو بخشنامه ۹۸ و بازگشت حق انتخاب آزادانه بین مرجع ثبتی و قضایی، آگاهی از تمامی جوانب این دو روش بیش از پیش اهمیت می یابد. انتخاب بهترین مسیر، چه از طریق ثبت برای توقیف سریع اموال و ممنوع الخروجی، و چه از طریق دادگاه برای پیگیری جامع تر از جمله درخواست اعسار، کاملاً به شرایط خاص پرونده، میزان مهریه، و وضعیت مالی زوج بستگی دارد.

در این مقاله تلاش کردیم تا با ارائه یک راهنمای جامع و گام به گام، تمامی ابعاد مربوط به نحوه اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت، از جمله قوانین، بخشنامه ها، مدارک مورد نیاز و نکات کلیدی، را به صورت دقیق و قابل فهم شرح دهیم. در نهایت، همواره تأکید می شود که برای اتخاذ بهترین تصمیم و تضمین احقاق کامل حقوق خود، از مشاوره با یک وکیل متخصص و باتجربه در امور خانواده بهره مند شوید. وکلای مجرب می توانند با دانش حقوقی و تجربه عملی خود، شما را در تمامی مراحل این فرآیند پیچیده یاری رسانند و به موفقیت پرونده شما کمک کنند.

آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت | راهنمای کامل مراحل" هستید؟ با کلیک بر روی قوانین حقوقی، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت | راهنمای کامل مراحل"، کلیک کنید.