از «نیکا» تا «یسنا» – مجله برترین ها

«صد پسر در خون بغلتد گم نگردد دختری»؛ این مصراع کوتاه و حماسی هفته گذشته بارها و بارها در شبکه های اجتماعی با هشتگ دو نام به اشتراک گذاشته شد.

به گزارش مجله برترین ها، به نقل از نور نیوز، عصر یکشنبه، 9 اردیبشهت ماه در روستای «یلی بدراق» از توابع بخش «پیشکمر» شهرستان کلاله خبر پیچید که «یسنا دیدار» دختر چهارساله ای که مردم روستا کمابیش او را می شناختند، گم شده است.

خبر، در یکی دو روز اول حوالی همان روستا چرخید و اول مردم ده، زمین های کشاورزی را به دنبال او گشتند و بعد با ورود نیروهای امدادی و انتظامی هم تیم جست وجو بزرگ تر شد و هم نگرانی ها. مردم روستاهای اطراف هم بسیج شدند و هرکس به نوبه خود می کوشید سهمی در یافتن دختربچه روستایی داشته باشد؛ جوان ترها لابه لای ساقه های بلند و انبوه گندم را می گشتند، زن ها برای تیم مردمی و امدادی غذا می پختند و مسن ترها با دعا چشم انتظار یافتن یسنا بودند.

این تکاپوی خودجوش باعث شد گم شدن یسنا، مورد توجه شبکه های اجتماعی و سپس رسانه های رسمی قرار بگیرد و به اصطلاح ترند شود. بعدازظهر پنجشنبه ساعتی قبل از غروب آفتاب پنجمین روز گم شدن یسنا بود که رسانه ها خبردادند یکی از کایت سواران امدادی او را در دل یکی از مزارع شناسایی کرده است و دختربچه ترکمن زنده و سالم پیدا شد. 

یسنا در همان نقطه ای پیدا شد که امدادگران قبلا آنجا را جست وجو کرده بودند و همین موضوع در کنار وضعیت ظاهر و جسمانی دختربچه 4 ساله، این ظن را تقویت کرد که او ربوده شده بود. دادستان عمومی و انقلاب کلاله امروز خبر داد با توجه به شواهد و قراین به دست آمده، ظن بازپرس پرونده مبنی بر ربوده شدن کودک کلاله ای تقویت شد و در این راستا چند نفر به عنوان مظنون به پلیس آگاهی احضار شدند. با آغاز روند بازپرسی و قضایی درباره گم شدن یسنا، کاربران در شبکه اجتماعی به بحث تاثیر حساسیت جمعی چه در دل یک روستا و چه در فضای مجازی در پیداکردن دختربچه 4 ساله پرداختند. 

موضوع گم شدن یسنا با یک موضوع دیگر که آن هم درباره یکی از دختران کشورمان بود، همزمان شد؛ یعنی مرگ «نیکا شاکرمی» که واپسین روز شهریورماه 1401 جنازه اش در ساختمانی واقع در خیابان لبافی نژاد تهران پیدا شد و شواهد حاکی از این بود که او با پرتاب کردن خودش از یک ساختمان نیمه کاره خودکشی کرده است.

تصاویر حضور نیکا شاکرمی در اعتراض هایی که پس از فوت مرحومه مهسا امینی شکل گرفت در کنار صحبت های ضدونقیض مادر و خاله او سبب شد رسانه های فارسی زبان معاند ادعا کنند او از سوی مامورانی که در صحنه ناآرامی ها حضور داشتند، کشته شده است. ادعایی که از سوی مسیولان انتظامی و قضایی کشورمان با استناد با شواهد، تصاویر و مستندات رد شد، اما «بی بی سی جهانی» سه شنبه هفته گذشته تلاش کرد با یک سند مخدوش، موضوع «نیکا شاکرمی» را نبش قبر کند. 

اگرچه تناقض های فاحش گزارش بی بی سی درباره زمان فوت و مکان یافتن جسد نیکا شاکرمی در کنار گاف های آشکار، این رسانه را ناچار به ارایه این توضیح کرد که آنچه منتشر کرده اسناد اصلی نیست و «بازسازی» شده است، اما موضوع در شبکه های اجتماعی داغ شد. برخی از فعالان رسانه ای و سیاسی نیز بدون پرداختن به این تناقض ها، چشم بسته، صفر تا صد روایت بی بی سی را پذیرفتند و ضمن بازنشر آن، فضای شبکه های اجتماعی به ویژه در توییتر را لبریز از هیجان و احساسات کاذب کردند. وضعیتی که سبب شد برخی از اسناد و تصاویر در پرونده قضایی نیکا شاکرمی که به گفته مسیولان برای حفظ آبروی مرحومه نیکا شاکرمی و خانواده اش رسانه ای نشده بود، در پاسخ به شبهات بی بی سی و مطالبه افکار عمومی به ناچار منتشر شود. همزمان قوه قضاییه خبر داد، دادستانی تهران شماری از اهالی رسانه را که با بازنشر روایت بی بی سی امنیت روانی جامعه را مخدوش کردند، احضار شده اند. 

مروری کوتاه بر واکنش افکار عمومی وگروه های مختلف اجتماعی به دو موضوع یادشده در هفته گذشته از حساسیت جامعه ایرانی به موضوعاتی حکایت دارد که به نوعی با دختران کشورمان پیوند دارد؛ از یسنای 4 ساله گرفته تا نیکای 16 ساله. حساسیتی که در باورهای مذهبی، انسانی و اخلاقی ایرانیان ریشه دارد و اگرچه بی تردید نقطه قوت فرهنگ ایرانی-اسلامی مردم کشورمان است، اما از سوی دستگاه های امنیتی و رسانه ای کشورهای دیگر به عنوان دستمایه جدی برای تحریک عواطف عمومی شناسایی شده است.

هرچند فروکش کردن بلافاصله واکنش ها در شبکه های اجتماعی درباره گزارش مخدوش و ساختگی بی بی سی در موضوع نیکا شاکرمی بعد از مشخص شدن گاف ها و تناقض ها نشان از فهم و بلوغ رسانه ای کاربران داشت، اما نمی توان از آنچه ساعاتی بعد از انتشار گزارش بی بی سی در توییتر فارسی زبانان گذشت، غفلت کرد. وضعیتی که این واقعیت را یکبار دیگر هم به نهادهای مسیول و هم فعالان رسانه ای و سیاسی یادآوری کرد که هرگونه کنش و واکنش به موضوعات و اخباری که درباره دختران سرزمین مان مرتبط است، حساسیتی مضاعف می طلبد.

پایان خبر مجله برترین ها

از «نیکا» تا «یسنا» – مجله برترین ها